Beowulf in Anglo-Saxon
Beowulf in Anglo-Saxon
- 
Hwæt! We Gardena     in geardagum, 
 þeodcyninga,     þrym gefrunon,
 hu ða æþelingas     ellen fremedon.
 Oft Scyld Scefing     sceaþena þreatum,
 
- 5
- 
monegum mægþum,     meodosetla ofteah, 
 egsode eorlas.     Syððan ærest wearð
 feasceaft funden,     he þæs frofre gebad,
 weox under wolcnum,     weorðmyndum þah,
 oðþæt him æghwylc     þara ymbsittendra
 
- 10
- 
ofer hronrade     hyran scolde, 
 gomban gyldan.     þæt wæs god cyning!
 ðæm eafera wæs     æfter cenned,
 geong in geardum,     þone god sende
 folce to frofre;     fyrenðearfe ongeat
 
- 15
- 
þe hie ær drugon     aldorlease 
 lange hwile.     Him þæs liffrea,
 wuldres wealdend,     woroldare forgeaf;
 Beowulf wæs breme     (blæd wide sprang),
 Scyldes eafera     Scedelandum in.
 
- 20
- 
Swa sceal geong guma     gode gewyrcean, 
 fromum feohgiftum     on fæder bearme,
 þæt hine on ylde     eft gewunigen
 wilgesiþas,     þonne wig cume,
 leode gelæsten;     lofdædum sceal
 
- 25
- 
in mægþa gehwære     man geþeon. 
 Him ða Scyld gewat     to gescæphwile
 felahror feran     on frean wære.
 Hi hyne þa ætbæron     to brimes faroðe,
 swæse gesiþas,     swa he selfa bæd,
 
- 30
- 
þenden wordum weold     wine Scyldinga; 
 leof landfruma     lange ahte.
 þær æt hyðe stod     hringedstefna,
 isig ond utfus,     æþelinges fær.
 Aledon þa     leofne þeoden,
 
- 35
- 
beaga bryttan,     on bearm scipes, 
 mærne be mæste.     þær wæs madma fela
 of feorwegum,     frætwa, gelæded;
 ne hyrde ic cymlicor     ceol gegyrwan
 hildewæpnum     ond heaðowædum,
 
- 40
- 
billum ond byrnum;     him on bearme læg 
 madma mænigo,     þa him mid scoldon
 on flodes æht     feor gewitan.
 Nalæs hi hine læssan     lacum teodan,
 þeodgestreonum,     þon þa dydon
 
- 45
- 
þe hine æt frumsceafte     forð onsendon 
 ænne ofer yðe     umborwesende.
 þa gyt hie him asetton     segen geldenne
 heah ofer heafod,     leton holm beran,
 geafon on garsecg;     him wæs geomor sefa,
 
- 50
- 
murnende mod.     Men ne cunnon 
 secgan to soðe,     selerædende,
 hæleð under heofenum,     hwa þæm hlæste onfeng.
 ða wæs on burgum     Beowulf Scyldinga,
 leof leodcyning,     longe þrage
 
- 55
- 
folcum gefræge     (fæder ellor hwearf, 
 aldor of earde),     oþþæt him eft onwoc
 heah Healfdene;     heold þenden lifde,
 gamol ond guðreouw,     glæde Scyldingas.
 ðæm feower bearn     forð gerimed
 
- 60
- 
in worold wocun,     weoroda ræswan, 
 Heorogar ond Hroðgar     ond Halga til;
 hyrde ic þæt     wæs Onelan cwen,
 Heaðoscilfingas     healsgebedda.
 þa wæs Hroðgare     heresped gyfen,
 
- 65
- 
wiges weorðmynd,     þæt him his winemagas 
 georne hyrdon,     oðð þæt seo geogoð geweox,
 magodriht micel.     Him on mod bearn
 þæt healreced     hatan wolde,
 medoærn micel,     men gewyrcean
 
- 70
- 
þonne yldo bearn     æfre gefrunon, 
 ond þær on innan     eall gedælan
 geongum ond ealdum,     swylc him god sealde,
 buton folcscare     ond feorum gumena.
 ða ic wide gefrægn     weorc gebannan
 
- 75
- 
manigre mægþe     geond þisne middangeard, 
 folcstede frætwan.     Him on fyrste gelomp,
 ædre mid yldum,     þæt hit wearð ealgearo,
 healærna mæst;     scop him Heort naman
 se þe his wordes geweald     wide hæfde.
 
- 80
- 
He beot ne aleh,     beagas dælde, 
 sinc æt symle.     Sele hlifade,
 heah ond horngeap,     heaðowylma bad,
 laðan liges;     ne wæs hit lenge þa gen
 þæt se ecghete     aþumsweorum
 
- 85
- 
æfter wælniðe     wæcnan scolde. 
 ða se ellengæst     earfoðlice
 þrage geþolode,     se þe in þystrum bad,
 þæt he dogora gehwam     dream gehyrde
 hludne in healle;     þær wæs hearpan sweg,
 
- 90
- 
swutol sang scopes.     Sægde se þe cuþe 
 frumsceaft fira     feorran reccan,
 cwæð þæt se ælmihtiga     eorðan worhte,
 wlitebeorhtne wang,     swa wæter bebugeð,
 gesette sigehreþig     sunnan ond monan
 
- 95
- 
leoman to leohte     landbuendum 
 ond gefrætwade     foldan sceatas
 leomum ond leafum,     lif eac gesceop
 cynna gehwylcum     þara ðe cwice hwyrfaþ.
 Swa ða drihtguman     dreamum lifdon
 
- 100
- 
eadiglice,     oððæt an ongan 
 fyrene fremman     feond on helle.
 Wæs se grimma gæst     Grendel haten,
 mære mearcstapa,     se þe moras heold,
 fen ond fæsten;     fifelcynnes eard
 
- 105
- 
wonsæli wer     weardode hwile, 
 siþðan him scyppend     forscrifen hæfde
 in Caines cynne.     þone cwealm gewræc
 ece drihten,     þæs þe he Abel slog;
 ne gefeah he þære fæhðe,     ac he hine feor forwræc,
 
- 110
- 
metod for þy mane,     mancynne fram. 
 þanon untydras     ealle onwocon,
 eotenas ond ylfe     ond orcneas,
 swylce gigantas,     þa wið gode wunnon
 lange þrage;     he him ðæs lean forgeald.
 
- 115
- 
Gewat ða neosian,     syþðan niht becom, 
 hean huses,     hu hit Hringdene
 æfter beorþege     gebun hæfdon.
 Fand þa ðær inne     æþelinga gedriht
 swefan æfter symble;     sorge ne cuðon,
 
- 120
- 
wonsceaft wera.     Wiht unhælo, 
 grim ond grædig,     gearo sona wæs,
 reoc ond reþe,     ond on ræste genam
 þritig þegna,     þanon eft gewat
 huðe hremig     to ham faran,
 
- 125
- 
mid þære wælfylle     wica neosan. 
 ða wæs on uhtan     mid ærdæge
 Grendles guðcræft     gumum undyrne;
 þa wæs æfter wiste     wop up ahafen,
 micel morgensweg.     Mære þeoden,
 
- 130
- 
æþeling ærgod,     unbliðe sæt, 
 þolode ðryðswyð,     þegnsorge dreah,
 syðþan hie þæs laðan     last sceawedon,
 wergan gastes;     wæs þæt gewin to strang,
 lað ond longsum.     Næs hit lengra fyrst,
 
- 135
- 
ac ymb ane niht     eft gefremede 
 morðbeala mare     ond no mearn fore,
 fæhðe ond fyrene;     wæs to fæst on þam.
 þa wæs eaðfynde     þe him elles hwær
 gerumlicor     ræste sohte,
 
- 140
- 
bed æfter burum,     ða him gebeacnod wæs, 
 gesægd soðlice     sweotolan tacne
 healðegnes hete;     heold hyne syðþan
 fyr ond fæstor     se þæm feonde ætwand.
 Swa rixode     ond wið rihte wan,
 
- 145
- 
ana wið eallum,     oðþæt idel stod 
 husa selest.     Wæs seo hwil micel;
 XII wintra tid     torn geþolode
 wine Scyldinga,     weana gehwelcne,
 sidra sorga.     Forðam secgum wearð,
 
- 150
- 
ylda bearnum,     undyrne cuð, 
 gyddum geomore,     þætte Grendel wan
 hwile wið Hroþgar,     heteniðas wæg,
 fyrene ond fæhðe     fela missera,
 singale sæce,     sibbe ne wolde
 
- 155
- 
wið manna hwone     mægenes Deniga, 
 feorhbealo feorran,     fea þingian,
 ne þær nænig witena     wenan þorfte
 beorhtre bote     to banan folmum,
 ac se æglæca     ehtende wæs,
 
- 160
- 
deorc deaþscua,     duguþe ond geogoþe, 
 seomade ond syrede,     sinnihte heold
 mistige moras;     men ne cunnon
 hwyder helrunan     hwyrftum scriþað.
 Swa fela fyrena     feond mancynnes,
 
- 165
- 
atol angengea,     oft gefremede, 
 heardra hynða.     Heorot eardode,
 sincfage sel     sweartum nihtum;
 no he þone gifstol     gretan moste,
 maþðum for metode,     ne his myne wisse.
 
- 170
- 
þæt wæs wræc micel     wine Scyldinga, 
 modes brecða.     Monig oft gesæt
 rice to rune;     ræd eahtedon
 hwæt swiðferhðum     selest wære
 wið færgryrum     to gefremmanne.
 
- 175
- 
Hwilum hie geheton     æt hærgtrafum 
 wigweorþunga,     wordum bædon
 þæt him gastbona     geoce gefremede
 wið þeodþreaum.     Swylc wæs þeaw hyra,
 hæþenra hyht;     helle gemundon
 
- 180
- 
in modsefan,     metod hie ne cuþon, 
 dæda demend,     ne wiston hie drihten god,
 ne hie huru heofena helm     herian ne cuþon,
 wuldres waldend.     Wa bið þæm ðe sceal
 þurh sliðne nið     sawle bescufan
 
- 185
- 
in fyres fæþm,     frofre ne wenan, 
 wihte gewendan;     wel bið þæm þe mot
 æfter deaðdæge     drihten secean
 ond to fæder fæþmum     freoðo wilnian.
 Swa ða mælceare     maga Healfdenes
 
- 190
- 
singala seað,     ne mihte snotor hæleð 
 wean onwendan;     wæs þæt gewin to swyð,
 laþ ond longsum,     þe on ða leode becom,
 nydwracu niþgrim,     nihtbealwa mæst.
 þæt fram ham gefrægn     Higelaces þegn,
 
- 195
- 
god mid Geatum,     Grendles dæda; 
 se wæs moncynnes     mægenes strengest
 on þæm dæge     þysses lifes,
 æþele ond eacen.     Het him yðlidan
 godne gegyrwan,     cwæð, he guðcyning
 
- 200
- 
ofer swanrade     secean wolde, 
 mærne þeoden,     þa him wæs manna þearf.
 ðone siðfæt him     snotere ceorlas
 lythwon logon,     þeah he him leof wære;
 hwetton higerofne,     hæl sceawedon.
 
- 205
- 
Hæfde se goda     Geata leoda 
 cempan gecorone     þara þe he cenoste
 findan mihte;     XVna sum
 sundwudu sohte;     secg wisade,
 lagucræftig mon,     landgemyrcu.
 
- 210
- 
Fyrst forð gewat.     Flota wæs on yðum, 
 bat under beorge.     Beornas gearwe
 on stefn stigon;     streamas wundon,
 sund wið sande;     secgas bæron
 on bearm nacan     beorhte frætwe,
 
- 215
- 
guðsearo geatolic;     guman ut scufon, 
 weras on wilsið,     wudu bundenne.
 Gewat þa ofer wægholm,     winde gefysed,
 flota famiheals     fugle gelicost,
 oðþæt ymb antid     oþres dogores
 
- 220
- 
wundenstefna     gewaden hæfde 
 þæt ða liðende     land gesawon,
 brimclifu blican,     beorgas steape,
 side sænæssas;     þa wæs sund liden,
 eoletes æt ende.     þanon up hraðe
 
- 225
- 
Wedera leode     on wang stigon, 
 sæwudu sældon     (syrcan hrysedon,
 guðgewædo),     gode þancedon
 þæs þe him yþlade     eaðe wurdon.
 þa of wealle geseah     weard Scildinga,
 
- 230
- 
se þe holmclifu     healdan scolde, 
 beran ofer bolcan     beorhte randas,
 fyrdsearu fuslicu;     hine fyrwyt bræc
 modgehygdum,     hwæt þa men wæron.
 Gewat him þa to waroðe     wicge ridan
 
- 235
- 
þegn Hroðgares,     þrymmum cwehte 
 mægenwudu mundum,     meþelwordum frægn:
 "Hwæt syndon ge     searohæbbendra,
 byrnum werede,     þe þus brontne ceol
 ofer lagustræte     lædan cwomon,
 
- 240
- 
hider ofer holmas?     ...le wæs 
 endesæta,     ægwearde heold,
 þe on land Dena     laðra nænig
 mid scipherge     sceðþan ne meahte.
 No her cuðlicor     cuman ongunnon
 
- 245
- 
lindhæbbende;     ne ge leafnesword 
 guðfremmendra     gearwe ne wisson,
 maga gemedu.     Næfre ic maran geseah
 eorla ofer eorþan     ðonne is eower sum,
 secg on searwum;     nis þæt seldguma,
 
- 250
- 
wæpnum geweorðad,     næfne him his wlite leoge, 
 ænlic ansyn.     Nu ic eower sceal
 frumcyn witan,     ær ge fyr heonan,
 leassceaweras,     on land Dena
 furþur feran.     Nu ge feorbuend,
 
- 255
- 
mereliðende,     minne gehyrað 
 anfealdne geþoht:     Ofost is selest
 to gecyðanne     hwanan eowre cyme syndon."
 Him se yldesta     ondswarode,
 werodes wisa,     wordhord onleac:
 
- 260
- 
"We synt gumcynnes     Geata leode 
 ond Higelaces     heorðgeneatas.
 Wæs min fæder     folcum gecyþed,
 æþele ordfruma,     Ecgþeow haten.
 Gebad wintra worn,     ær he on weg hwurfe,
 
- 265
- 
gamol of geardum;     hine gearwe geman 
 witena welhwylc     wide geond eorþan.
 We þurh holdne hige     hlaford þinne,
 sunu Healfdenes,     secean cwomon,
 leodgebyrgean;     wes þu us larena god.
 
- 270
- 
Habbað we to þæm mæran     micel ærende, 
 Deniga frean,     ne sceal þær dyrne sum
 wesan, þæs ic wene.     þu wast (gif hit is
 swa we soþlice     secgan hyrdon)
 þæt mid Scyldingum     sceaðona ic nat hwylc,
 
- 275
- 
deogol dædhata,     deorcum nihtum 
 eaweð þurh egsan     uncuðne nið,
 hynðu ond hrafyl.     Ic þæs Hroðgar mæg
 þurh rumne sefan     ræd gelæran,
 hu he frod ond god     feond oferswyðeþ,
 
- 280
- 
gyf him edwendan     æfre scolde 
 bealuwa bisigu,     bot eft cuman,
 ond þa cearwylmas     colran wurðaþ;
 oððe a syþðan     earfoðþrage,
 þreanyd þolað,     þenden þær wunað
 
- 285
- 
on heahstede     husa selest." 
 Weard maþelode,     ðær on wicge sæt,
 ombeht unforht:     "æghwæþres sceal
 scearp scyldwiga     gescad witan,
 worda ond worca,     se þe wel þenceð.
 
- 290
- 
Ic þæt gehyre,     þæt þis is hold weorod 
 frean Scyldinga.     Gewitaþ forð beran
 wæpen ond gewædu;     ic eow wisige.
 Swylce ic maguþegnas     mine hate
 wið feonda gehwone     flotan eowerne,
 
- 295
- 
niwtyrwydne     nacan on sande 
 arum healdan,     oþðæt eft byreð
 ofer lagustreamas     leofne mannan
 wudu wundenhals     to Wedermearce,
 godfremmendra     swylcum gifeþe bið
 
- 300
- 
þæt þone hilderæs     hal gedigeð." 
 Gewiton him þa feran.     Flota stille bad,
 seomode on sale     sidfæþmed scip,
 on ancre fæst.     Eoforlic scionon
 ofer hleorberan     gehroden golde,
 
- 305
- 
fah ond fyrheard;     ferhwearde heold 
 guþmod grimmon.     Guman onetton,
 sigon ætsomne,     oþþæt hy sæl timbred,
 geatolic ond goldfah,     ongyton mihton;
 þæt wæs foremærost     foldbuendum
 
- 310
- 
receda under roderum,     on þæm se rica bad; 
 lixte se leoma     ofer landa fela.
 Him þa hildedeor     hof modigra
 torht getæhte,     þæt hie him to mihton
 gegnum gangan;     guðbeorna sum
 
- 315
- 
wicg gewende,     word æfter cwæð: 
 "Mæl is me to feran;     fæder alwalda
 mid arstafum     eowic gehealde
 siða gesunde.     Ic to sæ wille
 wið wrað werod     wearde healdan."
 
- 320
- 
Stræt wæs stanfah,     stig wisode 
 gumum ætgædere.     Guðbyrne scan
 heard hondlocen,     hringiren scir
 song in searwum,     þa hie to sele furðum
 in hyra gryregeatwum     gangan cwomon.
 
- 325
- 
Setton sæmeþe     side scyldas, 
 rondas regnhearde,     wið þæs recedes weal,
 bugon þa to bence.     Byrnan hringdon,
 guðsearo gumena;     garas stodon,
 sæmanna searo,     samod ætgædere,
 
- 330
- 
æscholt ufan græg;     wæs se irenþreat 
 wæpnum gewurþad.     þa ðær wlonc hæleð
 oretmecgas     æfter æþelum frægn:
 "Hwanon ferigeað ge     fætte scyldas,
 græge syrcan     ond grimhelmas,
 
- 335
- 
heresceafta heap?     Ic eom Hroðgares 
 ar ond ombiht.     Ne seah ic elþeodige
 þus manige men     modiglicran.
 Wen ic þæt ge for wlenco,     nalles for wræcsiðum,
 ac for higeþrymmum     Hroðgar sohton."
 
- 340
- 
Him þa ellenrof     andswarode, 
 wlanc Wedera leod,     word æfter spræc,
 heard under helme:     "We synt Higelaces
 beodgeneatas;     Beowulf is min nama.
 Wille ic asecgan     sunu Healfdenes,
 
- 345
- 
mærum þeodne,     min ærende, 
 aldre þinum,     gif he us geunnan wile
 þæt we hine swa godne     gretan moton."
 Wulfgar maþelode     (þæt wæs Wendla leod;
 wæs his modsefa     manegum gecyðed,
 
- 350
- 
wig ond wisdom):     "Ic þæs wine Deniga, 
 frean Scildinga,     frinan wille,
 beaga bryttan,     swa þu bena eart,
 þeoden mærne,     ymb þinne sið,
 ond þe þa ondsware     ædre gecyðan
 
- 355
- 
ðe me se goda     agifan þenceð." 
 Hwearf þa hrædlice     þær Hroðgar sæt
 eald ond anhar     mid his eorla gedriht;
 eode ellenrof,     þæt he for eaxlum gestod
 Deniga frean;     cuþe he duguðe þeaw.
 
- 360
- 
Wulfgar maðelode     to his winedrihtne: 
 "Her syndon geferede,     feorran cumene
 ofer geofenes begang     Geata leode;
 þone yldestan     oretmecgas
 Beowulf nemnað.     Hy benan synt
 
- 365
- 
þæt hie, þeoden min,     wið þe moton 
 wordum wrixlan.     No ðu him wearne geteoh
 ðinra gegncwida,     glædman Hroðgar.
 Hy on wiggetawum     wyrðe þinceað
 eorla geæhtlan;     huru se aldor deah,
 
- 370
- 
se þæm heaðorincum     hider wisade." 
 Hroðgar maþelode,     helm Scyldinga:
 "Ic hine cuðe     cnihtwesende.
 Wæs his ealdfæder     Ecgþeo haten,
 ðæm to ham forgeaf     Hreþel Geata
 
- 375
- 
angan dohtor;     is his eafora nu 
 heard her cumen,     sohte holdne wine.
 ðonne sægdon þæt     sæliþende,
 þa ðe gifsceattas     Geata fyredon
 þyder to þance,     þæt he XXXtiges
 
- 380
- 
manna mægencræft     on his mundgripe 
 heaþorof hæbbe.     Hine halig god
 for arstafum     us onsende,
 to Westdenum,     þæs ic wen hæbbe,
 wið Grendles gryre.     Ic þæm godan sceal
 
- 385
- 
for his modþræce     madmas beodan. 
 Beo ðu on ofeste,     hat in gan
 seon sibbegedriht     samod ætgædere;
 gesaga him eac wordum     þæt hie sint wilcuman
 Deniga leodum."
 
- 390
- 
    word inne abead: 
 "Eow het secgan     sigedrihten min,
 aldor Eastdena,     þæt he eower æþelu can,
 ond ge him syndon     ofer sæwylmas
 heardhicgende     hider wilcuman.
 
- 395
- 
Nu ge moton gangan     in eowrum guðgeatawum 
 under heregriman     Hroðgar geseon;
 lætað hildebord     her onbidan,
 wudu, wælsceaftas,     worda geþinges."
 Aras þa se rica,     ymb hine rinc manig,
 
- 400
- 
þryðlic þegna heap;     sume þær bidon, 
 heaðoreaf heoldon,     swa him se hearda bebead.
 Snyredon ætsomne,     þa secg wisode,
 under Heorotes hrof
 heard under helme,     þæt he on heoðe gestod.
 
- 405
- 
Beowulf maðelode     (on him byrne scan, 
 searonet seowed     smiþes orþancum):
 "Wæs þu, Hroðgar, hal!     Ic eom Higelaces
 mæg ond magoðegn;     hæbbe ic mærða fela
 ongunnen on geogoþe.     Me wearð Grendles þing
 
- 410
- 
on minre eþeltyrf     undyrne cuð; 
 secgað sæliðend     þæt þæs sele stande,
 reced selesta,     rinca gehwylcum
 idel ond unnyt,     siððan æfenleoht
 under heofenes hador     beholen weorþeð.
 
- 415
- 
þa me þæt gelærdon     leode mine 
 þa selestan,     snotere ceorlas,
 þeoden Hroðgar,     þæt ic þe sohte,
 forþan hie mægenes cræft     minne cuþon,
 selfe ofersawon,     ða ic of searwum cwom,
 
- 420
- 
fah from feondum,     þær ic fife geband, 
 yðde eotena cyn     ond on yðum slog
 niceras nihtes,     nearoþearfe dreah,
 wræc Wedera nið     (wean ahsodon),
 forgrand gramum,     ond nu wið Grendel sceal,
 
- 425
- 
wið þam aglæcan,     ana gehegan 
 ðing wið þyrse.     Ic þe nu ða,
 brego Beorhtdena,     biddan wille,
 eodor Scyldinga,     anre bene,
 þæt ðu me ne forwyrne,     wigendra hleo,
 
- 430
- 
freowine folca,     nu ic þus feorran com, 
 þæt ic mote ana     ond minra eorla gedryht,
 þes hearda heap,     Heorot fælsian.
 Hæbbe ic eac geahsod     þæt se æglæca
 for his wonhydum     wæpna ne recceð.
 
- 435
- 
Ic þæt þonne forhicge     (swa me Higelac sie, 
 min mondrihten,     modes bliðe),
 þæt ic sweord bere     oþðe sidne scyld,
 geolorand to guþe,     ac ic mid grape sceal
 fon wið feonde     ond ymb feorh sacan,
 
- 440
- 
lað wið laþum;     ðær gelyfan sceal 
 dryhtnes dome     se þe hine deað nimeð.
 Wen ic þæt he wille,     gif he wealdan mot,
 in þæm guðsele     Geotena leode
 etan unforhte,     swa he oft dyde,
 
- 445
- 
mægen Hreðmanna.     Na þu minne þearft 
 hafalan hydan,     ac he me habban wile
 dreore fahne,     gif mec deað nimeð.
 Byreð blodig wæl,     byrgean þenceð,
 eteð angenga     unmurnlice,
 
- 450
- 
mearcað morhopu;     no ðu ymb mines ne þearft 
 lices feorme     leng sorgian.
 Onsend Higelace,     gif mec hild nime,
 beaduscruda betst,     þæt mine breost wereð,
 hrægla selest;     þæt is Hrædlan laf,
 
- 455
- 
Welandes geweorc.     Gæð a wyrd swa hio scel." 
 Hroðgar maþelode,     helm Scyldinga:
 "For gewyrhtum þu,     wine min Beowulf,
 ond for arstafum     usic sohtest.
 Gesloh þin fæder     fæhðe mæste;
 
- 460
- 
wearþ he Heaþolafe     to handbonan 
 mid Wilfingum;     ða hine Wedera cyn
 for herebrogan     habban ne mihte.
 þanon he gesohte     Suðdena folc
 ofer yða gewealc,     Arscyldinga.
 
- 465
- 
ða ic furþum weold     folce Deniga 
 ond on geogoðe heold     ginne rice,
 hordburh hæleþa;     ða wæs Heregar dead,
 min yldra mæg     unlifigende,
 bearn Healfdenes;     se wæs betera ðonne ic.
 
- 470
- 
Siððan þa fæhðe     feo þingode; 
 sende ic Wylfingum     ofer wæteres hrycg
 ealde madmas;     he me aþas swor.
 Sorh is me to secganne     on sefan minum
 gumena ængum     hwæt me Grendel hafað
 
- 475
- 
hynðo on Heorote     mid his heteþancum, 
 færniða gefremed.     Is min fletwerod,
 wigheap gewanod;     hie wyrd forsweop
 on Grendles gryre.     God eaþe mæg
 þone dolsceaðan     dæda getwæfan.
 
- 480
- 
Ful oft gebeotedon     beore druncne 
 ofer ealowæge     oretmecgas
 þæt hie in beorsele     bidan woldon
 Grendles guþe     mid gryrum ecga.
 ðonne wæs þeos medoheal     on morgentid,
 
- 485
- 
drihtsele dreorfah,     þonne dæg lixte, 
 eal bencþelu     blode bestymed,
 heall heorudreore;     ahte ic holdra þy læs,
 deorre duguðe,     þe þa deað fornam.
 Site nu to symle     ond onsæl meoto,
 
- 490
- 
sigehreð secgum,     swa þin sefa hwette." 
 þa wæs Geatmæcgum     geador ætsomne
 on beorsele     benc gerymed;
 þær swiðferhþe     sittan eodon,
 þryðum dealle.     þegn nytte beheold,
 
- 495
- 
se þe on handa bær     hroden ealowæge, 
 scencte scir wered.     Scop hwilum sang
 hador on Heorote.     þær wæs hæleða dream,
 duguð unlytel     Dena ond Wedera.
 Unferð maþelode,     Ecglafes bearn,
 
- 500
- 
þe æt fotum sæt     frean Scyldinga, 
 onband beadurune     (wæs him Beowulfes sið,
 modges merefaran,     micel æfþunca,
 forþon þe he ne uþe     þæt ænig oðer man
 æfre mærða þon ma     middangeardes
 
- 505
- 
gehedde under heofenum     þonne he sylfa): 
 "Eart þu se Beowulf,     se þe wið Brecan wunne,
 on sidne sæ     ymb sund flite,
 ðær git for wlence     wada cunnedon
 ond for dolgilpe     on deop wæter
 
- 510
- 
aldrum neþdon?     Ne inc ænig mon, 
 ne leof ne lað,     belean mihte
 sorhfullne sið,     þa git on sund reon.
 þær git eagorstream     earmum þehton,
 mæton merestræta,     mundum brugdon,
 
- 515
- 
glidon ofer garsecg;     geofon yþum weol, 
 wintrys wylmum.     Git on wæteres æht
 seofon niht swuncon;     he þe æt sunde oferflat,
 hæfde mare mægen.     þa hine on morgentid
 on Heaþoræmas     holm up ætbær;
 
- 520
- 
ðonon he gesohte     swæsne %%OE%%, 
 leof his leodum,     lond Brondinga,
 freoðoburh fægere,     þær he folc ahte,
 burh ond beagas.     Beot eal wið þe
 sunu Beanstanes     soðe gelæste.
 
- 525
- 
ðonne wene ic to þe     wyrsan geþingea, 
 ðeah þu heaðoræsa     gehwær dohte,
 grimre guðe,     gif þu Grendles dearst
 nihtlongne fyrst     nean bidan."
 Beowulf maþelode,     bearn Ecgþeowes:
 
- 530
- 
"Hwæt! þu worn fela,     wine min Unferð, 
 beore druncen     ymb Brecan spræce,
 sægdest from his siðe.     Soð ic talige,
 þæt ic merestrengo     maran ahte,
 earfeþo on yþum,     ðonne ænig oþer man.
 
- 535
- 
Wit þæt gecwædon     cnihtwesende 
 ond gebeotedon     (wæron begen þa git
 on geogoðfeore)     þæt wit on garsecg ut
 aldrum neðdon,     ond þæt geæfndon swa.
 Hæfdon swurd nacod,     þa wit on sund reon,
 
- 540
- 
heard on handa;     wit unc wið hronfixas 
 werian þohton.     No he wiht fram me
 flodyþum feor     fleotan meahte,
 hraþor on holme;     no ic fram him wolde.
 ða wit ætsomne     on sæ wæron
 
- 545
- 
fif nihta fyrst,     oþþæt unc flod todraf, 
 wado weallende,     wedera cealdost,
 nipende niht,     ond norþanwind
 heaðogrim ondhwearf;     hreo wæron yþa.
 Wæs merefixa     mod onhrered;
 
- 550
- 
þær me wið laðum     licsyrce min, 
 heard, hondlocen,     helpe gefremede,
 beadohrægl broden     on breostum læg
 golde gegyrwed.     Me to grunde teah
 fah feondscaða,     fæste hæfde
 
- 555
- 
grim on grape;     hwæþre me gyfeþe wearð 
 þæt ic aglæcan     orde geræhte,
 hildebille;     heaþoræs fornam
 mihtig meredeor     þurh mine hand.
 Swa mec gelome     laðgeteonan
 
- 560
- 
þreatedon þearle.     Ic him þenode 
 deoran sweorde,     swa hit gedefe wæs.
 Næs hie ðære fylle     gefean hæfdon,
 manfordædlan,     þæt hie me þegon,
 symbel ymbsæton     sægrunde neah;
 
- 565
- 
ac on mergenne     mecum wunde 
 be yðlafe     uppe lægon,
 sweordum aswefede,     þæt syðþan na
 ymb brontne ford     brimliðende
 lade ne letton.     Leoht eastan com,
 
- 570
- 
beorht beacen godes;     brimu swaþredon, 
 þæt ic sænæssas     geseon mihte,
 windige weallas.     Wyrd oft nereð
 unfægne eorl,     þonne his ellen deah.
 Hwæþere me gesælde     þæt ic mid sweorde ofsloh
 
- 575
- 
niceras nigene.     No ic on niht gefrægn 
 under heofones hwealf     heardran feohtan,
 ne on egstreamum     earmran mannon;
 hwaþere ic fara feng     feore gedigde,
 siþes werig.     ða mec sæ oþbær,
 
- 580
- 
flod æfter faroðe     on Finna land, 
 wadu weallendu.     No ic wiht fram þe
 swylcra searoniða     secgan hyrde,
 billa brogan.     Breca næfre git
 æt heaðolace,     ne gehwæþer incer,
 
- 585
- 
swa deorlice     dæd gefremede 
 fagum sweordum     (no ic þæs fela gylpe),
 þeah ðu þinum broðrum     to banan wurde,
 heafodmægum;     þæs þu in helle scealt
 werhðo dreogan,     þeah þin wit duge.
 
- 590
- 
Secge ic þe to soðe,     sunu Ecglafes, 
 þæt næfre Grendel swa fela     gryra gefremede,
 atol æglæca,     ealdre þinum,
 hynðo on Heorote,     gif þin hige wære,
 sefa swa searogrim,     swa þu self talast.
 
- 595
- 
Ac he hafað onfunden     þæt he þa fæhðe ne þearf, 
 atole ecgþræce     eower leode
 swiðe onsittan,     Sigescyldinga;
 nymeð nydbade,     nænegum arað
 leode Deniga,     ac he lust wigeð,
 
- 600
- 
swefeð ond sendeþ,     secce ne weneþ 
 to Gardenum.     Ac ic him Geata sceal
 eafoð ond ellen     ungeara nu,
 guþe gebeodan.     Gæþ eft se þe mot
 to medo modig,     siþþan morgenleoht
 
- 605
- 
ofer ylda bearn     oþres dogores, 
 sunne sweglwered     suþan scineð."
 þa wæs on salum     sinces brytta,
 gamolfeax ond guðrof;     geoce gelyfde
 brego Beorhtdena,     gehyrde on Beowulfe
 
- 610
- 
folces hyrde     fæstrædne geþoht. 
 ðær wæs hæleþa hleahtor,     hlyn swynsode,
 word wæron wynsume.     Eode Wealhþeow forð,
 cwen Hroðgares,     cynna gemyndig,
 grette goldhroden     guman on healle,
 
- 615
- 
ond þa freolic wif     ful gesealde 
 ærest Eastdena     eþelwearde,
 bæd hine bliðne     æt þære beorþege,
 leodum leofne.     He on lust geþeah
 symbel ond seleful,     sigerof kyning.
 
- 620
- 
Ymbeode þa     ides Helminga 
 duguþe ond geogoþe     dæl æghwylcne,
 sincfato sealde,     oþþæt sæl alamp
 þæt hio Beowulfe,     beaghroden cwen
 mode geþungen,     medoful ætbær;
 
- 625
- 
grette Geata leod,     gode þancode 
 wisfæst wordum     þæs ðe hire se willa gelamp
 þæt heo on ænigne     eorl gelyfde
 fyrena frofre.     He þæt ful geþeah,
 wælreow wiga,     æt Wealhþeon,
 
- 630
- 
ond þa gyddode     guþe gefysed; 
 Beowulf maþelode,     bearn Ecgþeowes:
 "Ic þæt hogode,     þa ic on holm gestah,
 sæbat gesæt     mid minra secga gedriht,
 þæt ic anunga     eowra leoda
 
- 635
- 
willan geworhte     oþðe on wæl crunge, 
 feondgrapum fæst.     Ic gefremman sceal
 eorlic ellen,     oþðe endedæg
 on þisse meoduhealle     minne gebidan."
 ðam wife þa word     wel licodon,
 
- 640
- 
gilpcwide Geates;     eode goldhroden 
 freolicu folccwen     to hire frean sittan.
 þa wæs eft swa ær     inne on healle
 þryðword sprecen,     ðeod on sælum,
 sigefolca sweg,     oþþæt semninga
 
- 645
- 
sunu Healfdenes     secean wolde 
 æfenræste;     wiste þæm ahlæcan
 to þæm heahsele     hilde geþinged,
 siððan hie sunnan leoht     geseon ne meahton,
 oþðe nipende     niht ofer ealle,
 
- 650
- 
scaduhelma gesceapu     scriðan cwoman, 
 wan under wolcnum.     Werod eall aras.
 Gegrette þa     guma oþerne,
 Hroðgar Beowulf,     ond him hæl abead,
 winærnes geweald,     ond þæt word acwæð:
 
- 655
- 
"Næfre ic ænegum men     ær alyfde, 
 siþðan ic hond ond rond     hebban mihte,
 ðryþærn Dena     buton þe nu ða.
 Hafa nu ond geheald     husa selest,
 gemyne mærþo,     mægenellen cyð,
 
- 660
- 
waca wið wraþum.     Ne bið þe wilna gad, 
 gif þu þæt ellenweorc     aldre gedigest."
 ða him Hroþgar gewat     mid his hæleþa gedryht,
 eodur Scyldinga,     ut of healle;
 wolde wigfruma     Wealhþeo secan,
 
- 665
- 
cwen to gebeddan.     Hæfde kyningwuldor 
 Grendle togeanes,     swa guman gefrungon,
 seleweard aseted;     sundornytte beheold
 ymb aldor Dena,     eotonweard abead.
 Huru Geata leod     georne truwode
 
- 670
- 
modgan mægnes,     metodes hyldo. 
 ða he him of dyde     isernbyrnan,
 helm of hafelan,     sealde his hyrsted sweord,
 irena cyst,     ombihtþegne,
 ond gehealdan het     hildegeatwe.
 
- 675
- 
Gespræc þa se goda     gylpworda sum, 
 Beowulf Geata,     ær he on bed stige:
 "No ic me an herewæsmun     hnagran talige,
 guþgeweorca,     þonne Grendel hine;
 forþan ic hine sweorde     swebban nelle,
 
- 680
- 
aldre beneotan,     þeah ic eal mæge. 
 Nat he þara goda     þæt he me ongean slea,
 rand geheawe,     þeah ðe he rof sie
 niþgeweorca;     ac wit on niht sculon
 secge ofersittan,     gif he gesecean dear
 
- 685
- 
wig ofer wæpen,     ond siþðan witig god 
 on swa hwæþere hond,     halig dryhten,
 mærðo deme,     swa him gemet þince."
 Hylde hine þa heaþodeor,     hleorbolster onfeng
 eorles andwlitan,     ond hine ymb monig
 
- 690
- 
snellic særinc     selereste gebeah. 
 Nænig heora þohte     þæt he þanon scolde
 eft eardlufan     æfre gesecean,
 folc oþðe freoburh,     þær he afeded wæs;
 ac hie hæfdon gefrunen     þæt hie ær to fela micles
 
- 695
- 
in þæm winsele     wældeað fornam, 
 Denigea leode.     Ac him dryhten forgeaf
 wigspeda gewiofu,     Wedera leodum,
 frofor ond fultum,     þæt hie feond heora
 ðurh anes cræft     ealle ofercomon,
 
- 700
- 
selfes mihtum.     Soð is gecyþed 
 þæt mihtig god     manna cynnes
 weold wideferhð.     Com on wanre niht
 scriðan sceadugenga.     Sceotend swæfon,
 þa þæt hornreced     healdan scoldon,
 
- 705
- 
ealle buton anum.     þæt wæs yldum cuþ 
 þæt hie ne moste,     þa metod nolde,
 se scynscaþa     under sceadu bregdan;
 ac he wæccende     wraþum on andan
 bad bolgenmod     beadwa geþinges.
 
- 710
- 
ða com of more     under misthleoþum 
 Grendel gongan,     godes yrre bær;
 mynte se manscaða     manna cynnes
 sumne besyrwan     in sele þam hean.
 Wod under wolcnum     to þæs þe he winreced,
 
- 715
- 
goldsele gumena,     gearwost wisse, 
 fættum fahne.     Ne wæs þæt forma sið
 þæt he Hroþgares     ham gesohte;
 næfre he on aldordagum     ær ne siþðan
 heardran hæle,     healðegnas fand.
 
- 720
- 
Com þa to recede     rinc siðian, 
 dreamum bedæled.     Duru sona onarn,
 fyrbendum fæst,     syþðan he hire folmum æthran;
 onbræd þa bealohydig,     ða he gebolgen wæs,
 recedes muþan.     Raþe æfter þon
 
- 725
- 
on fagne flor     feond treddode, 
 eode yrremod;     him of eagum stod
 ligge gelicost     leoht unfæger.
 Geseah he in recede     rinca manige,
 swefan sibbegedriht     samod ætgædere,
 
- 730
- 
magorinca heap.     þa his mod ahlog; 
 mynte þæt he gedælde,     ærþon dæg cwome,
 atol aglæca,     anra gehwylces
 lif wið lice,     þa him alumpen wæs
 wistfylle wen.     Ne wæs þæt wyrd þa gen
 
- 735
- 
þæt he ma moste     manna cynnes 
 ðicgean ofer þa niht.     þryðswyð beheold
 mæg Higelaces,     hu se manscaða
 under færgripum     gefaran wolde.
 Ne þæt se aglæca     yldan þohte,
 
- 740
- 
ac he gefeng hraðe     forman siðe 
 slæpendne rinc,     slat unwearnum,
 bat banlocan,     blod edrum dranc,
 synsnædum swealh;     sona hæfde
 unlyfigendes     eal gefeormod,
 
- 745
- 
fet ond folma.     Forð near ætstop, 
 nam þa mid handa     higeþihtigne
 rinc on ræste,     ræhte ongean
 feond mid folme;     he onfeng hraþe
 inwitþancum     ond wið earm gesæt.
 
- 750
- 
Sona þæt onfunde     fyrena hyrde 
 þæt he ne mette     middangeardes,
 eorþan sceata,     on elran men
 mundgripe maran.     He on mode wearð
 forht on ferhðe;     no þy ær fram meahte.
 
- 755
- 
Hyge wæs him hinfus,     wolde on heolster fleon, 
 secan deofla gedræg;     ne wæs his drohtoð þær
 swylce he on ealderdagum     ær gemette.
 Gemunde þa se goda,     mæg Higelaces,
 æfenspræce,     uplang astod
 
- 760
- 
ond him fæste wiðfeng;     fingras burston. 
 Eoten wæs utweard;     eorl furþur stop.
 Mynte se mæra,     þær he meahte swa,
 widre gewindan     ond on weg þanon
 fleon on fenhopu;     wiste his fingra geweald
 
- 765
- 
on grames grapum.     þæt wæs geocor sið 
 þæt se hearmscaþa     to Heorute ateah.
 Dryhtsele dynede;     Denum eallum wearð,
 ceasterbuendum,     cenra gehwylcum,
 eorlum ealuscerwen.     Yrre wæron begen,
 
- 770
- 
reþe renweardas.     Reced hlynsode. 
 þa wæs wundor micel     þæt se winsele
 wiðhæfde heaþodeorum,     þæt he on hrusan ne feol,
 fæger foldbold;     ac he þæs fæste wæs
 innan ond utan     irenbendum
 
- 775
- 
searoþoncum besmiþod.     þær fram sylle abeag 
 medubenc monig,     mine gefræge,
 golde geregnad,     þær þa graman wunnon.
 þæs ne wendon ær     witan Scyldinga
 þæt hit a mid gemete     manna ænig,
 
- 780
- 
betlic ond banfag,     tobrecan meahte, 
 listum tolucan,     nymþe liges fæþm
 swulge on swaþule.     Sweg up astag
 niwe geneahhe;     Norðdenum stod
 atelic egesa,     anra gehwylcum
 
- 785
- 
þara þe of wealle     wop gehyrdon, 
 gryreleoð galan     godes ondsacan,
 sigeleasne sang,     sar wanigean
 helle hæfton.     Heold hine fæste
 se þe manna wæs     mægene strengest
 
- 790
- 
on þæm dæge     þysses lifes. 
 Nolde eorla hleo     ænige þinga
 þone cwealmcuman     cwicne forlætan,
 ne his lifdagas     leoda ænigum
 nytte tealde.     þær genehost brægd
 
- 795
- 
eorl Beowulfes     ealde lafe, 
 wolde freadrihtnes     feorh ealgian,
 mæres þeodnes,     ðær hie meahton swa.
 Hie þæt ne wiston,     þa hie gewin drugon,
 heardhicgende     hildemecgas,
 
- 800
- 
ond on healfa gehwone     heawan þohton, 
 sawle secan,     þone synscaðan
 ænig ofer eorþan     irenna cyst,
 guðbilla nan,     gretan nolde,
 ac he sigewæpnum     forsworen hæfde,
 
- 805
- 
ecga gehwylcre.     Scolde his aldorgedal 
 on ðæm dæge     þysses lifes
 earmlic wurðan,     ond se ellorgast
 on feonda geweald     feor siðian.
 ða þæt onfunde     se þe fela æror
 
- 810
- 
modes myrðe     manna cynne, 
 fyrene gefremede     (he wæs fag wið god),
 þæt him se lichoma     læstan nolde,
 ac hine se modega     mæg Hygelaces
 hæfde be honda;     wæs gehwæþer oðrum
 
- 815
- 
lifigende lað.     Licsar gebad 
 atol æglæca;     him on eaxle wearð
 syndolh sweotol,     seonowe onsprungon,
 burston banlocan.     Beowulfe wearð
 guðhreð gyfeþe;     scolde Grendel þonan
 
- 820
- 
feorhseoc fleon     under fenhleoðu, 
 secean wynleas wic;     wiste þe geornor
 þæt his aldres wæs     ende gegongen,
 dogera dægrim.     Denum eallum wearð
 æfter þam wælræse     willa gelumpen.
 
- 825
- 
Hæfde þa gefælsod     se þe ær feorran com, 
 snotor ond swyðferhð,     sele Hroðgares,
 genered wið niðe;     nihtweorce gefeh,
 ellenmærþum.     Hæfde Eastdenum
 Geatmecga leod     gilp gelæsted,
 
- 830
- 
swylce oncyþðe     ealle gebette, 
 inwidsorge,     þe hie ær drugon
 ond for þreanydum     þolian scoldon,
 torn unlytel.     þæt wæs tacen sweotol,
 syþðan hildedeor     hond alegde,
 
- 835
- 
earm ond eaxle     (þær wæs eal geador 
 Grendles grape)     under geapne hrof.
 ða wæs on morgen     mine gefræge
 ymb þa gifhealle     guðrinc monig;
 ferdon folctogan     feorran ond nean
 
- 840
- 
geond widwegas     wundor sceawian, 
 laþes lastas.     No his lifgedal
 sarlic þuhte     secga ænegum
 þara þe tirleases     trode sceawode,
 hu he werigmod     on weg þanon,
 
- 845
- 
niða ofercumen,     on nicera mere 
 fæge ond geflymed     feorhlastas bær.
 ðær wæs on blode     brim weallende,
 atol yða geswing     eal gemenged
 haton heolfre,     heorodreore weol.
 
- 850
- 
Deaðfæge deog,     siððan dreama leas 
 in fenfreoðo     feorh alegde,
 hæþene sawle;     þær him hel onfeng.
 þanon eft gewiton     ealdgesiðas,
 swylce geong manig     of gomenwaþe
 
- 855
- 
fram mere modge     mearum ridan, 
 beornas on blancum.     ðær wæs Beowulfes
 mærðo mæned;     monig oft gecwæð
 þætte suð ne norð     be sæm tweonum
 ofer eormengrund     oþer nænig
 
- 860
- 
under swegles begong     selra nære 
 rondhæbbendra,     rices wyrðra.
 Ne hie huru winedrihten     wiht ne logon,
 glædne Hroðgar,     ac þæt wæs god cyning.
 Hwilum heaþorofe     hleapan leton,
 
- 865
- 
on geflit faran     fealwe mearas 
 ðær him foldwegas     fægere þuhton,
 cystum cuðe.     Hwilum cyninges þegn,
 guma gilphlæden,     gidda gemyndig,
 se ðe ealfela     ealdgesegena
 
- 870
- 
worn gemunde,     word oþer fand 
 soðe gebunden;     secg eft ongan
 sið Beowulfes     snyttrum styrian
 ond on sped wrecan     spel gerade,
 wordum wrixlan.     Welhwylc gecwæð
 
- 875
- 
þæt he fram Sigemundes     secgan hyrde 
 ellendædum,     uncuþes fela,
 Wælsinges gewin,     wide siðas,
 þara þe gumena bearn     gearwe ne wiston,
 fæhðe ond fyrena,     buton Fitela mid hine,
 
- 880
- 
þonne he swulces hwæt     secgan wolde, 
 eam his nefan,     swa hie a wæron
 æt niða gehwam     nydgesteallan;
 hæfdon ealfela     eotena cynnes
 sweordum gesæged.     Sigemunde gesprong
 
- 885
- 
æfter deaðdæge     dom unlytel, 
 syþðan wiges heard     wyrm acwealde,
 hordes hyrde.     He under harne stan,
 æþelinges bearn,     ana geneðde
 frecne dæde,     ne wæs him Fitela mid.
 
- 890
- 
Hwæþre him gesælde     ðæt þæt swurd þurhwod 
 wrætlicne wyrm,     þæt hit on wealle ætstod,
 dryhtlic iren;     draca morðre swealt.
 Hæfde aglæca     elne gegongen
 þæt he beahhordes     brucan moste
 
- 895
- 
selfes dome;     sæbat gehleod, 
 bær on bearm scipes     beorhte frætwa,
 Wælses eafera.     Wyrm hat gemealt.
 Se wæs wreccena     wide mærost
 ofer werþeode,     wigendra hleo,
 
- 900
- 
ellendædum     (he þæs ær onðah), 
 siððan Heremodes     hild sweðrode,
 eafoð ond ellen.     He mid Eotenum wearð
 on feonda geweald     forð forlacen,
 snude forsended.     Hine sorhwylmas
 
- 905
- 
lemede to lange;     he his leodum wearð, 
 eallum æþellingum     to aldorceare;
 swylce oft bemearn     ærran mælum
 swiðferhþes sið     snotor ceorl monig,
 se þe him bealwa to     bote gelyfde,
 
- 910
- 
þæt þæt ðeodnes bearn     geþeon scolde, 
 fæderæþelum onfon,     folc gehealdan,
 hord ond hleoburh,     hæleþa rice,
 %%OE%% Scyldinga.     He þær eallum wearð,
 mæg Higelaces,     manna cynne,
 
- 915
- 
freondum gefægra;     hine fyren onwod. 
 Hwilum flitende     fealwe stræte
 mearum mæton.     ða wæs morgenleoht
 scofen ond scynded.     Eode scealc monig
 swiðhicgende     to sele þam hean
 
- 920
- 
searowundor seon;     swylce self cyning 
 of brydbure,     beahhorda weard,
 tryddode tirfæst     getrume micle,
 cystum gecyþed,     ond his cwen mid him
 medostigge mæt     mægþa hose.
 
- 925
- 
Hroðgar maþelode     (he to healle geong, 
 stod on stapole,     geseah steapne hrof,
 golde fahne,     ond Grendles hond):
 "ðisse ansyne     alwealdan þanc
 lungre gelimpe!     Fela ic laþes gebad,
 
- 930
- 
grynna æt Grendle;     a mæg god wyrcan 
 wunder æfter wundre,     wuldres hyrde.
 ðæt wæs ungeara     þæt ic ænigra me
 weana ne wende     to widan feore
 bote gebidan,     þonne blode fah
 
- 935
- 
husa selest     heorodreorig stod, 
 wea widscofen     witena gehwylcum
 ðara þe ne wendon     þæt hie wideferhð
 leoda landgeweorc     laþum beweredon
 scuccum ond scinnum.     Nu scealc hafað
 
- 940
- 
þurh drihtnes miht     dæd gefremede 
 ðe we ealle     ær ne meahton
 snyttrum besyrwan.     Hwæt, þæt secgan mæg
 efne swa hwylc mægþa     swa ðone magan cende
 æfter gumcynnum,     gyf heo gyt lyfað,
 
- 945
- 
þæt hyre ealdmetod     este wære 
 bearngebyrdo.     Nu ic, Beowulf, þec,
 secg betsta,     me for sunu wylle
 freogan on ferhþe;     heald forð tela
 niwe sibbe.     Ne bið þe nænigra gad
 
- 950
- 
worolde wilna,     þe ic geweald hæbbe. 
 Ful oft ic for læssan     lean teohhode,
 hordweorþunge     hnahran rince,
 sæmran æt sæcce.     þu þe self hafast
 dædum gefremed     þæt þin dom lyfað
 
- 955
- 
awa to aldre.     Alwalda þec 
 gode forgylde,     swa he nu gyt dyde!"
 Beowulf maþelode,     bearn Ecþeowes:
 "We þæt ellenweorc     estum miclum,
 feohtan fremedon,     frecne geneðdon
 
- 960
- 
eafoð uncuþes.     Uþe ic swiþor 
 þæt ðu hine selfne     geseon moste,
 feond on frætewum     fylwerigne.
 Ic hine hrædlice     heardan clammum
 on wælbedde     wriþan þohte,
 
- 965
- 
þæt he for mundgripe     minum scolde 
 licgean lifbysig,     butan his lic swice.
 Ic hine ne mihte,     þa metod nolde,
 ganges getwæman,     no ic him þæs georne ætfealh,
 feorhgeniðlan;     wæs to foremihtig
 
- 970
- 
feond on feþe.     Hwæþere he his folme forlet 
 to lifwraþe     last weardian,
 earm ond eaxle.     No þær ænige swa þeah
 feasceaft guma     frofre gebohte;
 no þy leng leofað     laðgeteona,
 
- 975
- 
synnum geswenced,     ac hyne sar hafað 
 mid nydgripe     nearwe befongen,
 balwon bendum.     ðær abidan sceal
 maga mane fah     miclan domes,
 hu him scir metod     scrifan wille."
 
- 980
- 
ða wæs swigra secg,     sunu Eclafes, 
 on gylpspræce     guðgeweorca,
 siþðan æþelingas     eorles cræfte
 ofer heanne hrof     hand sceawedon,
 feondes fingras.     Foran æghwylc wæs,
 
- 985
- 
stiðra nægla gehwylc,     style gelicost, 
 hæþenes handsporu     hilderinces,
 egl, unheoru.     æghwylc gecwæð
 þæt him heardra nan     hrinan wolde
 iren ærgod,     þæt ðæs ahlæcan
 
- 990
- 
blodge beadufolme     onberan wolde. 
 ða wæs haten hreþe     Heort innanweard
 folmum gefrætwod.     Fela þæra wæs,
 wera ond wifa,     þe þæt winreced,
 gestsele gyredon.     Goldfag scinon
 
- 995
- 
web æfter wagum,     wundorsiona fela 
 secga gehwylcum     þara þe on swylc starað.
 Wæs þæt beorhte bold     tobrocen swiðe,
 eal inneweard     irenbendum fæst,
 heorras tohlidene.     Hrof ana genæs,
 
- 1000
- 
ealles ansund,     þe se aglæca, 
 fyrendædum fag,     on fleam gewand,
 aldres orwena.     No þæt yðe byð
 to befleonne,     fremme se þe wille,
 ac gesecan sceal     sawlberendra,
 
- 1005
- 
nyde genydde,     niþða bearna, 
 grundbuendra     gearwe stowe,
 þær his lichoma     legerbedde fæst
 swefeþ æfter symle.     þa wæs sæl ond mæl
 þæt to healle gang     Healfdenes sunu;
 
- 1010
- 
wolde self cyning     symbel þicgan. 
 Ne gefrægen ic þa mægþe     maran weorode
 ymb hyra sincgyfan     sel gebæran.
 Bugon þa to bence     blædagande,
 fylle gefægon;     fægere geþægon
 
- 1015
- 
medoful manig     magas þara 
 swiðhicgende     on sele þam hean,
 Hroðgar ond Hroþulf.     Heorot innan wæs
 freondum afylled;     nalles facenstafas
 þeodscyldingas     þenden fremedon.
 
- 1020
- 
Forgeaf þa Beowulfe     bearn Healfdenes 
 segen gyldenne     sigores to leane;
 hroden hildecumbor,     helm ond byrnan,
 mære maðþumsweord     manige gesawon
 beforan beorn beran.     Beowulf geþah
 
- 1025
- 
ful on flette;     no he þære feohgyfte 
 for sceotendum     scamigan ðorfte.
 Ne gefrægn ic freondlicor     feower madmas
 golde gegyrede     gummanna fela
 in ealobence     oðrum gesellan.
 
- 1030
- 
Ymb þæs helmes hrof     heafodbeorge 
 wirum bewunden     walu utan heold,
 þæt him fela laf     frecne ne meahton
 scurheard sceþðan,     þonne scyldfreca
 ongean gramum     gangan scolde.
 
- 1035
- 
Heht ða eorla hleo     eahta mearas 
 fætedhleore     on flet teon,
 in under eoderas.     þara anum stod
 sadol searwum fah,     since gewurþad;
 þæt wæs hildesetl     heahcyninges,
 
- 1040
- 
ðonne sweorda gelac     sunu Healfdenes 
 efnan wolde.     Næfre on ore læg
 widcuþes wig,     ðonne walu feollon.
 Ond ða Beowulfe     bega gehwæþres
 eodor Ingwina     onweald geteah,
 
- 1045
- 
wicga ond wæpna,     het hine wel brucan. 
 Swa manlice     mære þeoden,
 hordweard hæleþa,     heaþoræsas geald
 mearum ond madmum,     swa hy næfre man lyhð,
 se þe secgan wile     soð æfter rihte.
 
- 1050
- 
ða gyt æghwylcum     eorla drihten 
 þara þe mid Beowulfe     brimlade teah
 on þære medubence     maþðum gesealde,
 yrfelafe,     ond þone ænne heht
 golde forgyldan,     þone ðe Grendel ær
 
- 1055
- 
mane acwealde,     swa he hyra ma wolde, 
 nefne him witig god     wyrd forstode
 ond ðæs mannes mod.     Metod eallum weold
 gumena cynnes,     swa he nu git deð.
 Forþan bið andgit     æghwær selest,
 
- 1060
- 
ferhðes foreþanc.     Fela sceal gebidan 
 leofes ond laþes     se þe longe her
 on ðyssum windagum     worolde bruceð.
 þær wæs sang ond sweg     samod ætgædere
 fore Healfdenes     hildewisan,
 
- 1065
- 
gomenwudu greted,     gid oft wrecen, 
 ðonne healgamen     Hroþgares scop
 æfter medobence     mænan scolde
 be Finnes eaferum,     ða hie se fær begeat,
 hæleð Healfdena,     Hnæf Scyldinga,
 
- 1070
- 
in Freswæle     feallan scolde. 
 Ne huru Hildeburh     herian þorfte
 Eotena treowe;     unsynnum wearð
 beloren leofum     æt þam lindplegan,
 bearnum ond broðrum;     hie on gebyrd hruron,
 
- 1075
- 
gare wunde.     þæt wæs geomuru ides! 
 Nalles holinga     Hoces dohtor
 meotodsceaft bemearn,     syþðan morgen com,
 ða heo under swegle     geseon meahte
 morþorbealo maga,     þær heo ær mæste heold
 
- 1080
- 
worolde wynne.     Wig ealle fornam 
 Finnes þegnas     nemne feaum anum,
 þæt he ne mehte     on þæm meðelstede
 wig Hengeste     wiht gefeohtan,
 ne þa wealafe     wige forþringan
 
- 1085
- 
þeodnes ðegna;     ac hig him geþingo budon, 
 þæt hie him oðer flet     eal gerymdon,
 healle ond heahsetl,     þæt hie healfre geweald
 wið Eotena bearn     agan moston,
 ond æt feohgyftum     Folcwaldan sunu
 
- 1090
- 
dogra gehwylce     Dene weorþode, 
 Hengestes heap     hringum wenede
 efne swa swiðe     sincgestreonum
 fættan goldes,     swa he Fresena cyn
 on beorsele     byldan wolde.
 
- 1095
- 
ða hie getruwedon     on twa healfa 
 fæste frioðuwære.     Fin Hengeste
 elne, unflitme     aðum benemde
 þæt he þa wealafe     weotena dome
 arum heolde,     þæt ðær ænig mon
 
- 1100
- 
wordum ne worcum     wære ne bræce, 
 ne þurh inwitsearo     æfre gemænden
 ðeah hie hira beaggyfan     banan folgedon
 ðeodenlease,     þa him swa geþearfod wæs;
 gyf þonne Frysna hwylc     frecnan spræce
 
- 1105
- 
ðæs morþorhetes     myndgiend wære, 
 þonne hit sweordes ecg     seðan scolde.
 Ad wæs geæfned     ond icge gold
 ahæfen of horde.     Herescyldinga
 betst beadorinca     wæs on bæl gearu.
 
- 1110
- 
æt þæm ade wæs     eþgesyne 
 swatfah syrce,     swyn ealgylden,
 eofer irenheard,     æþeling manig
 wundum awyrded;     sume on wæle crungon.
 Het ða Hildeburh     æt Hnæfes ade
 
- 1115
- 
hire selfre sunu     sweoloðe befæstan, 
 banfatu bærnan     ond on bæl don
 eame on eaxle.     Ides gnornode,
 geomrode giddum.     Guðrinc astah.
 Wand to wolcnum     wælfyra mæst,
 
- 1120
- 
hlynode for hlawe;     hafelan multon, 
 bengeato burston,     ðonne blod ætspranc,
 laðbite lices.     Lig ealle forswealg,
 gæsta gifrost,     þara ðe þær guð fornam
 bega folces;     wæs hira blæd scacen.
 
- 1125
- 
Gewiton him ða wigend     wica neosian, 
 freondum befeallen,     Frysland geseon,
 hamas ond heaburh.     Hengest ða gyt
 wælfagne winter     wunode mid Finne
 eal unhlitme.     Eard gemunde,
 
- 1130
- 
þeah þe he ne meahte     on mere drifan 
 hringedstefnan;     holm storme weol,
 won wið winde,     winter yþe beleac
 isgebinde,     oþðæt oþer com
 gear in geardas,     swa nu gyt deð,
 
- 1135
- 
þa ðe syngales     sele bewitiað, 
 wuldortorhtan weder.     ða wæs winter scacen,
 fæger foldan bearm.     Fundode wrecca,
 gist of geardum;     he to gyrnwræce
 swiðor þohte     þonne to sælade,
 
- 1140
- 
gif he torngemot     þurhteon mihte 
 þæt he Eotena bearn     inne gemunde.
 Swa he ne forwyrnde     woroldrædenne,
 þonne him Hunlafing     hildeleoman,
 billa selest,     on bearm dyde,
 
- 1145
- 
þæs wæron mid Eotenum     ecge cuðe. 
 Swylce ferhðfrecan     Fin eft begeat
 sweordbealo sliðen     æt his selfes ham,
 siþðan grimne gripe     Guðlaf ond Oslaf
 æfter sæsiðe,     sorge, mændon,
 
- 1150
- 
ætwiton weana dæl;     ne meahte wæfre mod 
 forhabban in hreþre.     ða wæs heal roden
 feonda feorum,     swilce Fin slægen,
 cyning on corþre,     ond seo cwen numen.
 Sceotend Scyldinga     to scypon feredon
 
- 1155
- 
eal ingesteald     eorðcyninges, 
 swylce hie æt Finnes ham     findan meahton
 sigla, searogimma.     Hie on sælade
 drihtlice wif     to Denum feredon,
 læddon to leodum.     Leoð wæs asungen,
 
- 1160
- 
gleomannes gyd.     Gamen eft astah, 
 beorhtode bencsweg;     byrelas sealdon
 win of wunderfatum.     þa cwom Wealhþeo forð
 gan under gyldnum beage,     þær þa godan twegen
 sæton suhtergefæderan;     þa gyt wæs hiera sib ætgædere,
 
- 1165
- 
æghwylc oðrum trywe.     Swylce þær Unferþ þyle 
 æt fotum sæt frean Scyldinga;     gehwylc hiora his ferhþe treowde,
 þæt he hæfde mod micel,     þeah þe he his magum nære
 arfæst æt ecga gelacum.     Spræc ða ides Scyldinga:
 "Onfoh þissum fulle,     freodrihten min,
 
- 1170
- 
sinces brytta!     þu on sælum wes, 
 goldwine gumena,     ond to Geatum spræc
 mildum wordum,     swa sceal man don.
 Beo wið Geatas glæd,     geofena gemyndig,
 nean ond feorran     þu nu hafast.
 
- 1175
- 
Me man sægde     þæt þu ðe for sunu wolde 
 hererinc habban.     Heorot is gefælsod,
 beahsele beorhta;     bruc þenden þu mote
 manigra medo,     ond þinum magum læf
 folc ond rice,     þonne ðu forð scyle
 
- 1180
- 
metodsceaft seon.     Ic minne can 
 glædne Hroþulf,     þæt he þa geogoðe wile
 arum healdan,     gyf þu ær þonne he,
 wine Scildinga,     worold oflætest;
 wene ic þæt he mid gode     gyldan wille
 
- 1185
- 
uncran eaferan,     gif he þæt eal gemon, 
 hwæt wit to willan     ond to worðmyndum
 umborwesendum ær     arna gefremedon."
 Hwearf þa bi bence     þær hyre byre wæron,
 Hreðric ond Hroðmund,     ond hæleþa bearn,
 
- 1190
- 
giogoð ætgædere;     þær se goda sæt, 
 Beowulf Geata,     be þæm gebroðrum twæm.
 Him wæs ful boren     ond freondlaþu
 wordum bewægned,     ond wunden gold
 estum geeawed,     earmreade twa,
 
- 1195
- 
hrægl ond hringas,     healsbeaga mæst 
 þara þe ic on foldan     gefrægen hæbbe.
 Nænigne ic under swegle     selran hyrde
 hordmaððum hæleþa,     syþðan Hama ætwæg
 to þære byrhtan byrig     Brosinga mene,
 
- 1200
- 
sigle ond sincfæt;     searoniðas fleah 
 Eormenrices,     geceas ecne ræd.
 þone hring hæfde     Higelac Geata,
 nefa Swertinges,     nyhstan siðe,
 siðþan he under segne     sinc ealgode,
 
- 1205
- 
wælreaf werede;     hyne wyrd fornam, 
 syþðan he for wlenco     wean ahsode,
 fæhðe to Frysum.     He þa frætwe wæg,
 eorclanstanas     ofer yða ful,
 rice þeoden;     he under rande gecranc.
 
- 1210
- 
Gehwearf þa in Francna fæþm     feorh cyninges, 
 breostgewædu     ond se beah somod;
 wyrsan wigfrecan     wæl reafedon
 æfter guðsceare,     Geata leode,
 hreawic heoldon.     Heal swege onfeng.
 
- 1215
- 
Wealhðeo maþelode,     heo fore þæm werede spræc: 
 "Bruc ðisses beages,     Beowulf leofa,
 hyse, mid hæle,     ond þisses hrægles neot,
 þeodgestreona,     ond geþeoh tela,
 cen þec mid cræfte     ond þyssum cnyhtum wes
 
- 1220
- 
lara liðe;     ic þe þæs lean geman. 
 Hafast þu gefered     þæt ðe feor ond neah
 ealne wideferhþ     weras ehtigað,
 efne swa side     swa sæ bebugeð,
 windgeard, weallas.     Wes þenden þu lifige,
 
- 1225
- 
æþeling, eadig.     Ic þe an tela 
 sincgestreona.     Beo þu suna minum
 dædum gedefe,     dreamhealdende.
 Her is æghwylc eorl     oþrum getrywe,
 modes milde,     mandrihtne hold;
 
- 1230
- 
þegnas syndon geþwære,     þeod ealgearo, 
 druncne dryhtguman     doð swa ic bidde."
 Eode þa to setle.     þær wæs symbla cyst;
 druncon win weras.     Wyrd ne cuþon,
 geosceaft grimme,     swa hit agangen wearð
 
- 1235
- 
eorla manegum,     syþðan æfen cwom 
 ond him Hroþgar gewat     to hofe sinum,
 rice to ræste.     Reced weardode
 unrim eorla,     swa hie oft ær dydon.
 Bencþelu beredon;     hit geondbræded wearð
 
- 1240
- 
beddum ond bolstrum.     Beorscealca sum 
 fus ond fæge     fletræste gebeag.
 Setton him to heafdon     hilderandas,
 bordwudu beorhtan;     þær on bence wæs
 ofer æþelinge     yþgesene
 
- 1245
- 
heaþosteapa helm,     hringed byrne, 
 þrecwudu þrymlic.     Wæs þeaw hyra
 þæt hie oft wæron     an wig gearwe,
 ge æt ham ge on herge,     ge gehwæþer þara,
 efne swylce mæla     swylce hira mandryhtne
 
- 1250
- 
þearf gesælde;     wæs seo þeod tilu. 
 Sigon þa to slæpe.     Sum sare angeald
 æfenræste,     swa him ful oft gelamp,
 siþðan goldsele     Grendel warode,
 unriht æfnde,     oþþæt ende becwom,
 
- 1255
- 
swylt æfter synnum.     þæt gesyne wearþ, 
 widcuþ werum,     þætte wrecend þa gyt
 lifde æfter laþum,     lange þrage,
 æfter guðceare.     Grendles modor,
 ides, aglæcwif,     yrmþe gemunde,
 
- 1260
- 
se þe wæteregesan     wunian scolde, 
 cealde streamas,     siþðan Cain wearð
 to ecgbanan     angan breþer,
 fæderenmæge;     he þa fag gewat,
 morþre gemearcod,     mandream fleon,
 
- 1265
- 
westen warode.     þanon woc fela 
 geosceaftgasta;     wæs þæra Grendel sum,
 heorowearh hetelic,     se æt Heorote fand
 wæccendne wer     wiges bidan.
 þær him aglæca     ætgræpe wearð;
 
- 1270
- 
hwæþre he gemunde     mægenes strenge, 
 gimfæste gife     ðe him god sealde,
 ond him to anwaldan     are gelyfde,
 frofre ond fultum;     ðy he þone feond ofercwom,
 gehnægde helle gast.     þa he hean gewat,
 
- 1275
- 
dreame bedæled,     deaþwic seon, 
 mancynnes feond,     ond his modor þa gyt,
 gifre ond galgmod,     gegan wolde
 sorhfulne sið,     sunu deað wrecan.
 Com þa to Heorote,     ðær Hringdene
 
- 1280
- 
geond þæt sæld swæfun.     þa ðær sona wearð 
 edhwyrft eorlum,     siþðan inne fealh
 Grendles modor.     Wæs se gryre læssa
 efne swa micle     swa bið mægþa cræft,
 wiggryre wifes,     be wæpnedmen,
 
- 1285
- 
þonne heoru bunden,     hamere geþuren, 
 sweord swate fah     swin ofer helme
 ecgum dyhttig     andweard scireð.
 þa wæs on healle     heardecg togen
 sweord ofer setlum,     sidrand manig
 
- 1290
- 
hafen handa fæst;     helm ne gemunde, 
 byrnan side,     þa hine se broga angeat.
 Heo wæs on ofste,     wolde ut þanon,
 feore beorgan,     þa heo onfunden wæs.
 Hraðe heo æþelinga     anne hæfde
 
- 1295
- 
fæste befangen,     þa heo to fenne gang. 
 Se wæs Hroþgare     hæleþa leofost
 on gesiðes had     be sæm tweonum,
 rice randwiga,     þone ðe heo on ræste abreat,
 blædfæstne beorn.     Næs Beowulf ðær,
 
- 1300
- 
ac wæs oþer in     ær geteohhod 
 æfter maþðumgife     mærum Geate.
 Hream wearð in Heorote;     heo under heolfre genam
 cuþe folme;     cearu wæs geniwod,
 geworden in wicun.     Ne wæs þæt gewrixle til,
 
- 1305
- 
þæt hie on ba healfa     bicgan scoldon 
 freonda feorum.     þa wæs frod cyning,
 har hilderinc,     on hreon mode,
 syðþan he aldorþegn     unlyfigendne,
 þone deorestan     deadne wisse.
 
- 1310
- 
Hraþe wæs to bure     Beowulf fetod, 
 sigoreadig secg.     Samod ærdæge
 eode eorla sum,     æþele cempa
 self mid gesiðum     þær se snotera bad,
 hwæþer him alwalda     æfre wille
 
- 1315
- 
æfter weaspelle     wyrpe gefremman. 
 Gang ða æfter flore     fyrdwyrðe man
 mid his handscale     (healwudu dynede),
 þæt he þone wisan     wordum nægde
 frean Ingwina,     frægn gif him wære
 
- 1320
- 
æfter neodlaðum     niht getæse. 
 Hroðgar maþelode,     helm Scyldinga:
 "Ne frin þu æfter sælum!     Sorh is geniwod
 Denigea leodum.     Dead is æschere,
 Yrmenlafes     yldra broþor,
 
- 1325
- 
min runwita     ond min rædbora, 
 eaxlgestealla,     ðonne we on orlege
 hafelan weredon,     þonne hniton feþan,
 eoferas cnysedan.     Swylc scolde eorl wesan,
 æþeling ærgod,     swylc æschere wæs!
 
- 1330
- 
Wearð him on Heorote     to handbanan 
 wælgæst wæfre;     ic ne wat hwæder
 atol æse wlanc     eftsiðas teah,
 fylle gefægnod.     Heo þa fæhðe wræc
 þe þu gystran niht     Grendel cwealdest
 
- 1335
- 
þurh hæstne had     heardum clammum, 
 forþan he to lange     leode mine
 wanode ond wyrde.     He æt wige gecrang
 ealdres scyldig,     ond nu oþer cwom
 mihtig manscaða,     wolde hyre mæg wrecan,
 
- 1340
- 
ge feor hafað     fæhðe gestæled 
 (þæs þe þincean mæg     þegne monegum,
 se þe æfter sincgyfan     on sefan greoteþ),
 hreþerbealo hearde;     nu seo hand ligeð,
 se þe eow welhwylcra     wilna dohte.
 
- 1345
- 
Ic þæt londbuend,     leode mine, 
 selerædende,     secgan hyrde
 þæt hie gesawon     swylce twegen
 micle mearcstapan     moras healdan,
 ellorgæstas.     ðæra oðer wæs,
 
- 1350
- 
þæs þe hie gewislicost     gewitan meahton, 
 idese onlicnæs;     oðer earmsceapen
 on weres wæstmum     wræclastas træd,
 næfne he wæs mara     þonne ænig man oðer;
 þone on geardagum     Grendel nemdon
 
- 1355
- 
foldbuende.     No hie fæder cunnon, 
 hwæþer him ænig wæs     ær acenned
 dyrnra gasta.     Hie dygel lond
 warigeað, wulfhleoþu,     windige næssas,
 frecne fengelad,     ðær fyrgenstream
 
- 1360
- 
under næssa genipu     niþer gewiteð, 
 flod under foldan.     Nis þæt feor heonon
 milgemearces     þæt se mere standeð;
 ofer þæm hongiað     hrinde bearwas,
 wudu wyrtum fæst     wæter oferhelmað.
 
- 1365
- 
þær mæg nihta gehwæm     niðwundor seon, 
 fyr on flode.     No þæs frod leofað
 gumena bearna,     þæt þone grund wite;
 ðeah þe hæðstapa     hundum geswenced,
 heorot hornum trum,     holtwudu sece,
 
- 1370
- 
feorran geflymed,     ær he feorh seleð, 
 aldor on ofre,     ær he in wille
 hafelan hydan.     Nis þæt heoru stow!
 þonon yðgeblond     up astigeð
 won to wolcnum,     þonne wind styreþ,
 
- 1375
- 
lað gewidru,     oðþæt lyft drysmaþ, 
 roderas reotað.     Nu is se ræd gelang
 eft æt þe anum.     Eard git ne const,
 frecne stowe,     ðær þu findan miht
 felasinnigne secg;     sec gif þu dyrre.
 
- 1380
- 
Ic þe þa fæhðe     feo leanige, 
 ealdgestreonum,     swa ic ær dyde,
 wundnum golde,     gyf þu on weg cymest."
 Beowulf maþelode,     bearn Ecgþeowes:
 "Ne sorga, snotor guma;     selre bið æghwæm
 
- 1385
- 
þæt he his freond wrece,     þonne he fela murne. 
 Ure æghwylc sceal     ende gebidan
 worolde lifes;     wyrce se þe mote
 domes ær deaþe;     þæt bið drihtguman
 unlifgendum     æfter selest.
 
- 1390
- 
Aris, rices weard,     uton raþe feran 
 Grendles magan     gang sceawigan.
 Ic hit þe gehate,     no he on helm losaþ,
 ne on foldan fæþm,     ne on fyrgenholt,
 ne on gyfenes grund,     ga þær he wille.
 
- 1395
- 
ðys dogor þu     geþyld hafa 
 weana gehwylces,     swa ic þe wene to."
 Ahleop ða se gomela,     gode þancode,
 mihtigan drihtne,     þæs se man gespræc.
 þa wæs Hroðgare     hors gebæted,
 
- 1400
- 
wicg wundenfeax.     Wisa fengel 
 geatolic gende;     gumfeþa stop
 lindhæbbendra.     Lastas wæron
 æfter waldswaþum     wide gesyne,
 gang ofer grundas,     þær heo gegnum for
 
- 1405
- 
ofer myrcan mor,     magoþegna bær 
 þone selestan     sawolleasne
 þara þe mid Hroðgare     ham eahtode.
 Ofereode þa     æþelinga bearn
 steap stanhliðo,     stige nearwe,
 
- 1410
- 
enge anpaðas,     uncuð gelad, 
 neowle næssas,     nicorhusa fela.
 He feara sum     beforan gengde
 wisra monna     wong sceawian,
 oþþæt he færinga     fyrgenbeamas
 
- 1415
- 
ofer harne stan     hleonian funde, 
 wynleasne wudu;     wæter under stod
 dreorig ond gedrefed.     Denum eallum wæs,
 winum Scyldinga,     weorce on mode
 to geþolianne,     ðegne monegum,
 
- 1420
- 
oncyð eorla gehwæm,     syðþan æscheres 
 on þam holmclife     hafelan metton.
 Flod blode weol     (folc to sægon),
 hatan heolfre.     Horn stundum song
 fuslic fyrdleoð.     Feþa eal gesæt.
 
- 1425
- 
Gesawon ða æfter wætere     wyrmcynnes fela, 
 sellice sædracan,     sund cunnian,
 swylce on næshleoðum     nicras licgean,
 ða on undernmæl     oft bewitigað
 sorhfulne sið     on seglrade,
 
- 1430
- 
wyrmas ond wildeor;     hie on weg hruron, 
 bitere ond gebolgne,     bearhtm ongeaton,
 guðhorn galan.     Sumne Geata leod
 of flanbogan     feores getwæfde,
 yðgewinnes,     þæt him on aldre stod
 
- 1435
- 
herestræl hearda;     he on holme wæs 
 sundes þe sænra,     ðe hyne swylt fornam.
 Hræþe wearð on yðum     mid eoferspreotum
 heorohocyhtum     hearde genearwod,
 niða genæged,     ond on næs togen,
 
- 1440
- 
wundorlic wægbora;     weras sceawedon 
 gryrelicne gist.     Gyrede hine Beowulf
 eorlgewædum,     nalles for ealdre mearn.
 Scolde herebyrne     hondum gebroden,
 sid ond searofah,     sund cunnian,
 
- 1445
- 
seo ðe bancofan     beorgan cuþe, 
 þæt him hildegrap     hreþre ne mihte,
 eorres inwitfeng,     aldre gesceþðan;
 ac se hwita helm     hafelan werede,
 se þe meregrundas     mengan scolde,
 
- 1450
- 
secan sundgebland     since geweorðad, 
 befongen freawrasnum,     swa hine fyrndagum
 worhte wæpna smið,     wundrum teode,
 besette swinlicum,     þæt hine syðþan no
 brond ne beadomecas     bitan ne meahton.
 
- 1455
- 
Næs þæt þonne mætost     mægenfultuma 
 þæt him on ðearfe lah     ðyle Hroðgares;
 wæs þæm hæftmece     Hrunting nama.
 þæt wæs an foran     ealdgestreona;
 ecg wæs iren,     atertanum fah,
 
- 1460
- 
ahyrded heaþoswate;     næfre hit æt hilde ne swac 
 manna ængum     þara þe hit mid mundum bewand,
 se ðe gryresiðas     gegan dorste,
 folcstede fara;     næs þæt forma sið
 þæt hit ellenweorc     æfnan scolde.
 
- 1465
- 
Huru ne gemunde     mago Ecglafes, 
 eafoþes cræftig,     þæt he ær gespræc
 wine druncen,     þa he þæs wæpnes onlah
 selran sweordfrecan.     Selfa ne dorste
 under yða gewin     aldre geneþan,
 
- 1470
- 
drihtscype dreogan;     þær he dome forleas, 
 ellenmærðum.     Ne wæs þæm oðrum swa,
 syðþan he hine to guðe     gegyred hæfde.
 Beowulf maðelode,     bearn Ecgþeowes:
 "Geþenc nu, se mæra     maga Healfdenes,
 
- 1475
- 
snottra fengel,     nu ic eom siðes fus, 
 goldwine gumena,     hwæt wit geo spræcon,
 gif ic æt þearfe     þinre scolde
 aldre linnan,     þæt ðu me a wære
 forðgewitenum     on fæder stæle.
 
- 1480
- 
Wes þu mundbora     minum magoþegnum, 
 hondgesellum,     gif mec hild nime;
 swylce þu ða madmas     þe þu me sealdest,
 Hroðgar leofa,     Higelace onsend.
 Mæg þonne on þæm golde ongitan     Geata dryhten,
 
- 1485
- 
geseon sunu Hrædles,     þonne he on þæt sinc starað, 
 þæt ic gumcystum     godne funde
 beaga bryttan,     breac þonne moste.
 Ond þu Unferð læt     ealde lafe,
 wrætlic wægsweord,     widcuðne man
 
- 1490
- 
heardecg habban;     ic me mid Hruntinge 
 dom gewyrce,     oþðe mec deað nimeð."
 æfter þæm wordum     Wedergeata leod
 efste mid elne,     nalas ondsware
 bidan wolde;     brimwylm onfeng
 
- 1495
- 
hilderince.     ða wæs hwil dæges 
 ær he þone grundwong     ongytan mehte.
 Sona þæt onfunde     se ðe floda begong
 heorogifre beheold     hund missera,
 grim ond grædig,     þæt þær gumena sum
 
- 1500
- 
ælwihta eard     ufan cunnode. 
 Grap þa togeanes,     guðrinc gefeng
 atolan clommum.     No þy ær in gescod
 halan lice;     hring utan ymbbearh,
 þæt heo þone fyrdhom     ðurhfon ne mihte,
 
- 1505
- 
locene leoðosyrcan     laþan fingrum. 
 Bær þa seo brimwylf,     þa heo to botme com,
 hringa þengel     to hofe sinum,
 swa he ne mihte,     no he þæs modig wæs,
 wæpna gewealdan,     ac hine wundra þæs fela
 
- 1510
- 
swencte on sunde,     sædeor monig 
 hildetuxum     heresyrcan bræc,
 ehton aglæcan.     ða se eorl ongeat
 þæt he in niðsele     nathwylcum wæs,
 þær him nænig wæter     wihte ne sceþede,
 
- 1515
- 
ne him for hrofsele     hrinan ne mehte 
 færgripe flodes;     fyrleoht geseah,
 blacne leoman,     beorhte scinan.
 Ongeat þa se goda     grundwyrgenne,
 merewif mihtig;     mægenræs forgeaf
 
- 1520
- 
hildebille,     hond sweng ne ofteah, 
 þæt hire on hafelan     hringmæl agol
 grædig guðleoð.     ða se gist onfand
 þæt se beadoleoma     bitan nolde,
 aldre sceþðan,     ac seo ecg geswac
 
- 1525
- 
ðeodne æt þearfe;     ðolode ær fela 
 hondgemota,     helm oft gescær,
 fæges fyrdhrægl;     ða wæs forma sið
 deorum madme,     þæt his dom alæg.
 Eft wæs anræd,     nalas elnes læt,
 
- 1530
- 
mærða gemyndig     mæg Hylaces. 
 Wearp ða wundenmæl     wrættum gebunden
 yrre oretta,     þæt hit on eorðan læg,
 stið ond stylecg;     strenge getruwode,
 mundgripe mægenes.     Swa sceal man don,
 
- 1535
- 
þonne he æt guðe     gegan þenceð 
 longsumne lof,     na ymb his lif cearað.
 Gefeng þa be eaxle     (nalas for fæhðe mearn)
 Guðgeata leod     Grendles modor;
 brægd þa beadwe heard,     þa he gebolgen wæs,
 
- 1540
- 
feorhgeniðlan,     þæt heo on flet gebeah. 
 Heo him eft hraþe     andlean forgeald
 grimman grapum     ond him togeanes feng;
 oferwearp þa werigmod     wigena strengest,
 feþecempa,     þæt he on fylle wearð.
 
- 1545
- 
Ofsæt þa þone selegyst     ond hyre seax geteah, 
 brad ond brunecg,     wolde hire bearn wrecan,
 angan eaferan.     Him on eaxle læg
 breostnet broden;     þæt gebearh feore,
 wið ord ond wið ecge     ingang forstod.
 
- 1550
- 
Hæfde ða forsiðod     sunu Ecgþeowes 
 under gynne grund,     Geata cempa,
 nemne him heaðobyrne     helpe gefremede,
 herenet hearde,     ond halig god
 geweold wigsigor;     witig drihten,
 
- 1555
- 
rodera rædend,     hit on ryht gesced 
 yðelice,     syþðan he eft astod.
 Geseah ða on searwum     sigeeadig bil,
 eald sweord eotenisc,     ecgum þyhtig,
 wigena weorðmynd;     þæt wæs wæpna cyst,
 
- 1560
- 
buton hit wæs mare     ðonne ænig mon oðer 
 to beadulace     ætberan meahte,
 god ond geatolic,     giganta geweorc.
 He gefeng þa fetelhilt,     freca Scyldinga
 hreoh ond heorogrim     hringmæl gebrægd,
 
- 1565
- 
aldres orwena,     yrringa sloh, 
 þæt hire wið halse     heard grapode,
 banhringas bræc.     Bil eal ðurhwod
 fægne flæschoman;     heo on flet gecrong.
 Sweord wæs swatig,     secg weorce gefeh.
 
- 1570
- 
Lixte se leoma,     leoht inne stod, 
 efne swa of hefene     hadre scineð
 rodores candel.     He æfter recede wlat;
 hwearf þa be wealle,     wæpen hafenade
 heard be hiltum     Higelaces ðegn,
 
- 1575
- 
yrre ond anræd.     Næs seo ecg fracod 
 hilderince,     ac he hraþe wolde
 Grendle forgyldan     guðræsa fela
 ðara þe he geworhte     to Westdenum
 oftor micle     ðonne on ænne sið,
 
- 1580
- 
þonne he Hroðgares     heorðgeneatas 
 sloh on sweofote,     slæpende fræt
 folces Denigea     fyftyne men
 ond oðer swylc     ut offerede,
 laðlicu lac.     He him þæs lean forgeald,
 
- 1585
- 
reþe cempa,     to ðæs þe he on ræste geseah 
 guðwerigne     Grendel licgan
 aldorleasne,     swa him ær gescod
 hild æt Heorote.     Hra wide sprong,
 syþðan he æfter deaðe     drepe þrowade,
 
- 1590
- 
heorosweng heardne,     ond hine þa heafde becearf. 
 Sona þæt gesawon     snottre ceorlas,
 þa ðe mid Hroðgare     on holm wliton,
 þæt wæs yðgeblond     eal gemenged,
 brim blode fah.     Blondenfeaxe,
 
- 1595
- 
gomele ymb godne,     ongeador spræcon 
 þæt hig þæs æðelinges     eft ne wendon
 þæt he sigehreðig     secean come
 mærne þeoden;     þa ðæs monige gewearð
 þæt hine seo brimwylf     abroten hæfde.
 
- 1600
- 
ða com non dæges.     Næs ofgeafon 
 hwate Scyldingas;     gewat him ham þonon
 goldwine gumena.     Gistas setan
 modes seoce     ond on mere staredon,
 wiston ond ne wendon     þæt hie heora winedrihten
 
- 1605
- 
selfne gesawon.     þa þæt sweord ongan 
 æfter heaþoswate     hildegicelum,
 wigbil wanian.     þæt wæs wundra sum,
 þæt hit eal gemealt     ise gelicost,
 ðonne forstes bend     fæder onlæteð,
 
- 1610
- 
onwindeð wælrapas,     se geweald hafað 
 sæla ond mæla;     þæt is soð metod.
 Ne nom he in þæm wicum,     Wedergeata leod,
 maðmæhta ma,     þeh he þær monige geseah,
 buton þone hafelan     ond þa hilt somod
 
- 1615
- 
since fage.     Sweord ær gemealt, 
 forbarn brodenmæl;     wæs þæt blod to þæs hat,
 ættren ellorgæst     se þær inne swealt.
 Sona wæs on sunde     se þe ær æt sæcce gebad
 wighryre wraðra,     wæter up þurhdeaf.
 
- 1620
- 
Wæron yðgebland     eal gefælsod, 
 eacne eardas,     þa se ellorgast
 oflet lifdagas     ond þas lænan gesceaft.
 Com þa to lande     lidmanna helm
 swiðmod swymman;     sælace gefeah,
 
- 1625
- 
mægenbyrþenne     þara þe he him mid hæfde. 
 Eodon him þa togeanes,     gode þancodon,
 ðryðlic þegna heap,     þeodnes gefegon,
 þæs þe hi hyne gesundne     geseon moston.
 ða wæs of þæm hroran     helm ond byrne
 
- 1630
- 
lungre alysed.     Lagu drusade, 
 wæter under wolcnum,     wældreore fag.
 Ferdon forð þonon     feþelastum
 ferhþum fægne,     foldweg mæton,
 cuþe stræte.     Cyningbalde men
 
- 1635
- 
from þæm holmclife     hafelan bæron 
 earfoðlice     heora æghwæþrum,
 felamodigra;     feower scoldon
 on þæm wælstenge     weorcum geferian
 to þæm goldsele     Grendles heafod,
 
- 1640
- 
oþðæt semninga     to sele comon 
 frome fyrdhwate     feowertyne
 Geata gongan;     gumdryhten mid
 modig on gemonge     meodowongas træd.
 ða com in gan     ealdor ðegna,
 
- 1645
- 
dædcene mon     dome gewurþad, 
 hæle hildedeor,     Hroðgar gretan.
 þa wæs be feaxe     on flet boren
 Grendles heafod,     þær guman druncon,
 egeslic for eorlum     ond þære idese mid,
 
- 1650
- 
wliteseon wrætlic;     weras on sawon. 
 Beowulf maþelode,     bearn Ecgþeowes:
 "Hwæt! we þe þas sælac,     sunu Healfdenes,
 leod Scyldinga,     lustum brohton
 tires to tacne,     þe þu her to locast.
 
- 1655
- 
Ic þæt unsofte     ealdre gedigde 
 wigge under wætere,     weorc geneþde
 earfoðlice;     ætrihte wæs
 guð getwæfed,     nymðe mec god scylde.
 Ne meahte ic æt hilde     mid Hruntinge
 
- 1660
- 
wiht gewyrcan,     þeah þæt wæpen duge; 
 ac me geuðe     ylda waldend
 þæt ic on wage geseah     wlitig hangian
 eald sweord eacen     (oftost wisode
 winigea leasum),     þæt ic ðy wæpne gebræd.
 
- 1665
- 
Ofsloh ða æt þære sæcce,     þa me sæl ageald, 
 huses hyrdas.     þa þæt hildebil
 forbarn brogdenmæl,     swa þæt blod gesprang,
 hatost heaþoswata.     Ic þæt hilt þanan
 feondum ætferede,     fyrendæda wræc,
 
- 1670
- 
deaðcwealm Denigea,     swa hit gedefe wæs. 
 Ic hit þe þonne gehate,     þæt þu on Heorote most
 sorhleas swefan     mid þinra secga gedryht
 ond þegna gehwylc     þinra leoda,
 duguðe ond iogoþe,     þæt þu him ondrædan ne þearft,
 
- 1675
- 
þeoden Scyldinga,     on þa healfe, 
 aldorbealu eorlum,     swa þu ær dydest."
 ða wæs gylden hilt     gamelum rince,
 harum hildfruman,     on hand gyfen,
 enta ærgeweorc;     hit on æht gehwearf
 
- 1680
- 
æfter deofla hryre     Denigea frean, 
 wundorsmiþa geweorc,     ond þa þas worold ofgeaf
 gromheort guma,     godes ondsaca,
 morðres scyldig,     ond his modor eac,
 on geweald gehwearf     woroldcyninga
 
- 1685
- 
ðæm selestan     be sæm tweonum 
 ðara þe on Scedenigge     sceattas dælde.
 Hroðgar maðelode,     hylt sceawode,
 ealde lafe,     on ðæm wæs or writen
 fyrngewinnes,     syðþan flod ofsloh,
 
- 1690
- 
gifen geotende,     giganta cyn 
 (frecne geferdon);     þæt wæs fremde þeod
 ecean dryhtne;     him þæs endelean
 þurh wæteres wylm     waldend sealde.
 Swa wæs on ðæm scennum     sciran goldes
 
- 1695
- 
þurh runstafas     rihte gemearcod, 
 geseted ond gesæd     hwam þæt sweord geworht,
 irena cyst,     ærest wære,
 wreoþenhilt ond wyrmfah.     ða se wisa spræc
 sunu Healfdenes     (swigedon ealle):
 
- 1700
- 
"þæt, la, mæg secgan     se þe soð ond riht 
 fremeð on folce,     feor eal gemon,
 eald %%OE%%weard,     þæt ðes eorl wære
 geboren betera!     Blæd is aræred
 geond widwegas,     wine min Beowulf,
 
- 1705
- 
ðin ofer þeoda gehwylce.     Eal þu hit geþyldum healdest, 
 mægen mid modes snyttrum.     Ic þe sceal mine gelæstan
 freode, swa wit furðum spræcon.     ðu scealt to frofre weorþan
 eal langtwidig     leodum þinum,
 hæleðum to helpe.     Ne wearð Heremod swa
 
- 1710
- 
eaforum Ecgwelan,     Arscyldingum; 
 ne geweox he him to willan,     ac to wælfealle
 ond to deaðcwalum     Deniga leodum;
 breat bolgenmod     beodgeneatas,
 eaxlgesteallan,     oþþæt he ana hwearf,
 
- 1715
- 
mære þeoden,     mondreamum from. 
 ðeah þe hine mihtig god     mægenes wynnum,
 eafeþum stepte,     ofer ealle men
 forð gefremede,     hwæþere him on ferhþe greow
 breosthord blodreow.     Nallas beagas geaf
 
- 1720
- 
Denum æfter dome;     dreamleas gebad 
 þæt he þæs gewinnes     weorc þrowade,
 leodbealo longsum.     ðu þe lær be þon,
 gumcyste ongit;     ic þis gid be þe
 awræc wintrum frod.     Wundor is to secganne
 
- 1725
- 
hu mihtig god     manna cynne 
 þurh sidne sefan     snyttru bryttað,
 eard ond eorlscipe;     he ah ealra geweald.
 Hwilum he on lufan     læteð hworfan
 monnes modgeþonc     mæran cynnes,
 
- 1730
- 
seleð him on eþle     eorþan wynne 
 to healdanne,     hleoburh wera,
 gedeð him swa gewealdene     worolde dælas,
 side rice,     þæt he his selfa ne mæg
 for his unsnyttrum     ende geþencean.
 
- 1735
- 
Wunað he on wiste;     no hine wiht dweleð 
 adl ne yldo,     ne him inwitsorh
 on sefan sweorceð,     ne gesacu ohwær
 ecghete eoweð,     ac him eal worold
 wendeð on willan     (he þæt wyrse ne con),
 
- 1740
- 
oðþæt him on innan     oferhygda dæl 
 weaxeð ond wridað.     þonne se weard swefeð,
 sawele hyrde;     bið se slæp to fæst,
 bisgum gebunden,     bona swiðe neah,
 se þe of flanbogan     fyrenum sceoteð.
 
- 1745
- 
þonne bið on hreþre     under helm drepen 
 biteran stræle     (him bebeorgan ne con),
 wom wundorbebodum     wergan gastes;
 þinceð him to lytel     þæt he lange heold,
 gytsað gromhydig,     nallas on gylp seleð
 
- 1750
- 
fædde beagas,     ond he þa forðgesceaft 
 forgyteð ond forgymeð,     þæs þe him ær god sealde,
 wuldres waldend,     weorðmynda dæl.
 Hit on endestæf     eft gelimpeð
 þæt se lichoma     læne gedreoseð,
 
- 1755
- 
fæge gefealleð;     fehð oþer to, 
 se þe unmurnlice     madmas dæleþ,
 eorles ærgestreon,     egesan ne gymeð.
 Bebeorh þe ðone bealonið,     Beowulf leofa,
 secg betsta,     ond þe þæt selre geceos,
 
- 1760
- 
ece rædas;     oferhyda ne gym, 
 mære cempa.     Nu is þines mægnes blæd
 ane hwile.     Eft sona bið
 þæt þec adl oððe ecg     eafoþes getwæfeð,
 oððe fyres feng,     oððe flodes wylm,
 
- 1765
- 
oððe gripe meces,     oððe gares fliht, 
 oððe atol yldo;     oððe eagena bearhtm
 forsiteð ond forsworceð;     semninga bið
 þæt ðec, dryhtguma,     deað oferswyðeð.
 Swa ic Hringdena     hund missera
 
- 1770
- 
weold under wolcnum     ond hig wigge beleac 
 manigum mægþa     geond þysne middangeard,
 æscum ond ecgum,     þæt ic me ænigne
 under swegles begong     gesacan ne tealde.
 Hwæt, me þæs on eþle     edwenden cwom,
 
- 1775
- 
gyrn æfter gomene,     seoþðan Grendel wearð, 
 ealdgewinna,     ingenga min;
 ic þære socne     singales wæg
 modceare micle.     þæs sig metode þanc,
 ecean dryhtne,     þæs ðe ic on aldre gebad
 
- 1780
- 
þæt ic on þone hafelan     heorodreorigne 
 ofer ealdgewin     eagum starige!
 Ga nu to setle,     symbelwynne dreoh
 wigge weorþad;     unc sceal worn fela
 maþma gemænra,     siþðan morgen bið."
 
- 1785
- 
Geat wæs glædmod,     geong sona to 
 setles neosan,     swa se snottra heht.
 þa wæs eft swa ær     ellenrofum
 fletsittendum     fægere gereorded
 niowan stefne.     Nihthelm geswearc
 
- 1790
- 
deorc ofer dryhtgumum.     Duguð eal aras. 
 Wolde blondenfeax     beddes neosan,
 gamela Scylding.     Geat unigmetes wel,
 rofne randwigan,     restan lyste;
 sona him seleþegn     siðes wergum,
 
- 1795
- 
feorrancundum,     forð wisade, 
 se for andrysnum     ealle beweotede
 þegnes þearfe,     swylce þy dogore
 heaþoliðende     habban scoldon.
 Reste hine þa rumheort;     reced hliuade
 
- 1800
- 
geap ond goldfah;     gæst inne swæf 
 oþþæt hrefn blaca     heofones wynne
 bliðheort bodode.     ða com beorht scacan
 scaþan onetton,
 wæron æþelingas     eft to leodum
 
- 1805
- 
fuse to farenne;     wolde feor þanon 
 cuma collenferhð     ceoles neosan.
 Heht þa se hearda     Hrunting beran
 sunu Ecglafes,     heht his sweord niman,
 leoflic iren;     sægde him þæs leanes þanc,
 
- 1810
- 
cwæð, he þone guðwine     godne tealde, 
 wigcræftigne,     nales wordum log
 meces ecge;     þæt wæs modig secg.
 Ond þa siðfrome,     searwum gearwe
 wigend wæron;     eode weorð Denum
 
- 1815
- 
æþeling to yppan,     þær se oþer wæs, 
 hæle hildedeor     Hroðgar grette.
 Beowulf maþelode,     bearn Ecgþeowes:
 "Nu we sæliðend     secgan wyllað,
 feorran cumene,     þæt we fundiaþ
 
- 1820
- 
Higelac secan.     Wæron her tela 
 willum bewenede;     þu us wel dohtest.
 Gif ic þonne on eorþan     owihte mæg
 þinre modlufan     maran tilian,
 gumena dryhten,     ðonne ic gyt dyde,
 
- 1825
- 
guðgeweorca,     ic beo gearo sona. 
 Gif ic þæt gefricge     ofer floda begang,
 þæt þec ymbsittend     egesan þywað,
 swa þec hetende     hwilum dydon,
 ic ðe þusenda     þegna bringe,
 
- 1830
- 
hæleþa to helpe.     Ic on Higelac wat, 
 Geata dryhten,     þeah ðe he geong sy,
 folces hyrde,     þæt he mec fremman wile
 wordum ond worcum,     þæt ic þe wel herige
 ond þe to geoce     garholt bere,
 
- 1835
- 
mægenes fultum,     þær ðe bið manna þearf. 
 Gif him þonne Hreþric     to hofum Geata
 geþingeð, þeodnes bearn,     he mæg þær fela
 freonda findan;     feorcyþðe beoð
 selran gesohte     þæm þe him selfa deah."
 
- 1840
- 
Hroðgar maþelode     him on ondsware: 
 "þe þa wordcwydas     wigtig drihten
 on sefan sende;     ne hyrde ic snotorlicor
 on swa geongum feore     guman þingian.
 þu eart mægenes strang     ond on mode frod,
 
- 1845
- 
wis wordcwida.     Wen ic talige, 
 gif þæt gegangeð,     þæt ðe gar nymeð,
 hild heorugrimme,     Hreþles eaferan,
 adl oþðe iren     ealdor ðinne,
 folces hyrde,     ond þu þin feorh hafast,
 
- 1850
- 
þæt þe Sægeatas     selran næbben 
 to geceosenne     cyning ænigne,
 hordweard hæleþa,     gyf þu healdan wylt
 maga rice.     Me þin modsefa
 licað leng swa wel,     leofa Beowulf.
 
- 1855
- 
Hafast þu gefered     þæt þam folcum sceal, 
 Geata leodum     ond Gardenum,
 sib gemæne,     ond sacu restan,
 inwitniþas,     þe hie ær drugon,
 wesan, þenden ic wealde     widan rices,
 
- 1860
- 
maþmas gemæne,     manig oþerne 
 godum gegretan     ofer ganotes bæð;
 sceal hringnaca     ofer heafu bringan
 lac ond luftacen.     Ic þa leode wat
 ge wið feond ge wið freond     fæste geworhte,
 
- 1865
- 
æghwæs untæle     ealde wisan." 
 ða git him eorla hleo     inne gesealde,
 mago Healfdenes,     maþmas XII;
 het hine mid þæm lacum     leode swæse
 secean on gesyntum,     snude eft cuman.
 
- 1870
- 
Gecyste þa     cyning æþelum god, 
 þeoden Scyldinga,     ðegn betstan
 ond be healse genam;     hruron him tearas,
 blondenfeaxum.     Him wæs bega wen,
 ealdum infrodum,     oþres swiðor,
 
- 1875
- 
þæt hie seoððan no     geseon moston, 
 modige on meþle.     Wæs him se man to þon leof
 þæt he þone breostwylm     forberan ne mehte,
 ac him on hreþre     hygebendum fæst
 æfter deorum men     dyrne langað
 
- 1880
- 
beorn wið blode.     Him Beowulf þanan, 
 guðrinc goldwlanc,     græsmoldan træd
 since hremig;     sægenga bad
 agendfrean,     se þe on ancre rad.
 þa wæs on gange     gifu Hroðgares
 
- 1885
- 
oft geæhted;     þæt wæs an cyning, 
 æghwæs orleahtre,     oþþæt hine yldo benam
 mægenes wynnum,     se þe oft manegum scod.
 Cwom þa to flode     felamodigra,
 hægstealdra heap,     hringnet bæron,
 
- 1890
- 
locene leoðosyrcan.     Landweard onfand 
 eftsið eorla,     swa he ær dyde;
 no he mid hearme     of hliðes nosan
 gæstas grette,     ac him togeanes rad,
 cwæð þæt wilcuman     Wedera leodum
 
- 1895
- 
scaþan scirhame     to scipe foron. 
 þa wæs on sande     sægeap naca
 hladen herewædum,     hringedstefna,
 mearum ond maðmum;     mæst hlifade
 ofer Hroðgares     hordgestreonum.
 
- 1900
- 
He þæm batwearde     bunden golde 
 swurd gesealde,     þæt he syðþan wæs
 on meodubence     maþme þy weorþra,
 yrfelafe.     Gewat him on naca
 drefan deop wæter,     Dena land ofgeaf.
 
- 1905
- 
þa wæs be mæste     merehrægla sum, 
 segl sale fæst;     sundwudu þunede.
 No þær wegflotan     wind ofer yðum
 siðes getwæfde;     sægenga for,
 fleat famigheals     forð ofer yðe,
 
- 1910
- 
bundenstefna     ofer brimstreamas, 
 þæt hie Geata clifu     ongitan meahton,
 cuþe næssas.     Ceol up geþrang
 lyftgeswenced,     on lande stod.
 Hraþe wæs æt holme     hyðweard geara,
 
- 1915
- 
se þe ær lange tid     leofra manna 
 fus æt faroðe     feor wlatode;
 sælde to sande     sidfæþme scip,
 oncerbendum fæst,     þy læs hym yþa ðrym
 wudu wynsuman     forwrecan meahte.
 
- 1920
- 
Het þa up beran     æþelinga gestreon, 
 frætwe ond fætgold;     næs him feor þanon
 to gesecanne     sinces bryttan,
 Higelac Hreþling,     þær æt ham wunað
 selfa mid gesiðum     sæwealle neah.
 
- 1925
- 
Bold wæs betlic,     bregorof cyning, 
 heah in healle,     Hygd swiðe geong,
 wis, welþungen,     þeah ðe wintra lyt
 under burhlocan     gebiden hæbbe,
 Hæreþes dohtor;     næs hio hnah swa þeah,
 
- 1930
- 
ne to gneað gifa     Geata leodum, 
 maþmgestreona.     Mod þryðo wæg,
 fremu folces cwen,     firen ondrysne.
 Nænig þæt dorste     deor geneþan
 swæsra gesiða,     nefne sinfrea,
 
- 1935
- 
þæt hire an dæges     eagum starede, 
 ac him wælbende     weotode tealde
 handgewriþene;     hraþe seoþðan wæs
 æfter mundgripe     mece geþinged,
 þæt hit sceadenmæl     scyran moste,
 
- 1940
- 
cwealmbealu cyðan.     Ne bið swylc cwenlic þeaw 
 idese to efnanne,     þeah ðe hio ænlicu sy,
 þætte freoðuwebbe     feores onsæce
 æfter ligetorne     leofne mannan.
 Huru þæt onhohsnode     Hemminges mæg;
 
- 1945
- 
ealodrincende     oðer sædan, 
 þæt hio leodbealewa     læs gefremede,
 inwitniða,     syððan ærest wearð
 gyfen goldhroden     geongum cempan,
 æðelum diore,     syððan hio Offan flet
 
- 1950
- 
ofer fealone flod     be fæder lare 
 siðe gesohte;     ðær hio syððan well
 in gumstole,     gode, mære,
 lifgesceafta     lifigende breac,
 hiold heahlufan     wið hæleþa brego,
 
- 1955
- 
ealles moncynnes     mine gefræge 
 þone selestan     bi sæm tweonum,
 eormencynnes.     Forðam Offa wæs
 geofum ond guðum,     garcene man,
 wide geweorðod,     wisdome heold
 
- 1960
- 
eðel sinne;     þonon Eomer woc 
 hæleðum to helpe,     Hemminges mæg,
 nefa Garmundes,     niða cræftig.
 Gewat him ða se hearda     mid his hondscole
 sylf æfter sande     sæwong tredan,
 
- 1965
- 
wide waroðas.     Woruldcandel scan, 
 sigel suðan fus.     Hi sið drugon,
 elne geeodon,     to ðæs ðe eorla hleo,
 bonan Ongenþeoes     burgum in innan,
 geongne guðcyning     godne gefrunon
 
- 1970
- 
hringas dælan.     Higelace wæs 
 sið Beowulfes     snude gecyðed,
 þæt ðær on worðig     wigendra hleo,
 lindgestealla,     lifigende cwom,
 heaðolaces hal     to hofe gongan.
 
- 1975
- 
Hraðe wæs gerymed,     swa se rica bebead, 
 feðegestum     flet innanweard.
 Gesæt þa wið sylfne     se ða sæcce genæs,
 mæg wið mæge,     syððan mandryhten
 þurh hleoðorcwyde     holdne gegrette,
 
- 1980
- 
meaglum wordum.     Meoduscencum hwearf 
 geond þæt healreced     Hæreðes dohtor,
 lufode ða leode,     liðwæge bær
 hæleðum to handa.     Higelac ongan
 sinne geseldan     in sele þam hean
 
- 1985
- 
fægre fricgcean     (hyne fyrwet bræc, 
 hwylce Sægeata     siðas wæron):
 "Hu lomp eow on lade,     leofa Biowulf,
 þa ðu færinga     feorr gehogodest
 sæcce secean     ofer sealt wæter,
 
- 1990
- 
hilde to Hiorote?     Ac ðu Hroðgare 
 widcuðne wean     wihte gebettest,
 mærum ðeodne?     Ic ðæs modceare
 sorhwylmum seað,     siðe ne truwode
 leofes mannes;     ic ðe lange bæd
 
- 1995
- 
þæt ðu þone wælgæst     wihte ne grette, 
 lete Suðdene     sylfe geweorðan
 guðe wið Grendel.     Gode ic þanc secge
 þæs ðe ic ðe gesundne     geseon moste."
 Biowulf maðelode,     bearn Ecgðioes:
 
- 2000
- 
"þæt is undyrne,     dryhten Higelac, 
 micel gemeting,     monegum fira,
 hwylc orleghwil     uncer Grendles
 wearð on ðam wange,     þær he worna fela
 Sigescyldingum     sorge gefremede,
 
- 2005
- 
yrmðe to aldre.     Ic ðæt eall gewræc, 
 swa begylpan ne þearf     Grendeles maga
 ænig ofer eorðan     uhthlem þone,
 se ðe lengest leofað     laðan cynnes,
 facne bifongen.     Ic ðær furðum cwom
 
- 2010
- 
to ðam hringsele     Hroðgar gretan; 
 sona me se mæra     mago Healfdenes,
 syððan he modsefan     minne cuðe,
 wið his sylfes sunu     setl getæhte.
 Weorod wæs on wynne;     ne seah ic widan feorh
 
- 2015
- 
under heofones hwealf     healsittendra 
 medudream maran.     Hwilum mæru cwen,
 friðusibb folca,     flet eall geondhwearf,
 bædde byre geonge;     oft hio beahwriðan
 secge sealde,     ær hie to setle geong.
 
- 2020
- 
Hwilum for duguðe     dohtor Hroðgares 
 eorlum on ende     ealuwæge bær;
 þa ic Freaware     fletsittende
 nemnan hyrde,     þær hio nægled sinc
 hæleðum sealde.     Sio gehaten is,
 
- 2025
- 
geong, goldhroden,     gladum suna Frodan; 
 hafað þæs geworden     wine Scyldinga,
 rices hyrde,     ond þæt ræd talað,
 þæt he mid ðy wife     wælfæhða dæl,
 sæcca gesette.     Oft seldan hwær
 
- 2030
- 
æfter leodhryre     lytle hwile 
 bongar bugeð,     þeah seo bryd duge!
 Mæg þæs þonne ofþyncan     ðeodne Heaðobeardna
 ond þegna gehwam     þara leoda,
 þonne he mid fæmnan     on flett gæð,
 
- 2035
- 
dryhtbearn Dena,     duguða biwenede; 
 on him gladiað     gomelra lafe,
 heard ond hringmæl     Heaðabeardna gestreon
 þenden hie ðam wæpnum     wealdan moston,
 oððæt hie forlæddan     to ðam lindplegan
 
- 2040
- 
swæse gesiðas     ond hyra sylfra feorh. 
 þonne cwið æt beore     se ðe beah gesyhð,
 eald æscwiga,     se ðe eall geman,
 garcwealm gumena     (him bið grim sefa),
 onginneð geomormod     geongum cempan
 
- 2045
- 
þurh hreðra gehygd     higes cunnian, 
 wigbealu weccean,     ond þæt word acwyð:
 'Meaht ðu, min wine,     mece gecnawan
 þone þin fæder     to gefeohte bær
 under heregriman     hindeman siðe,
 
- 2050
- 
dyre iren,     þær hyne Dene slogon, 
 weoldon wælstowe,     syððan Wiðergyld læg,
 æfter hæleþa hryre,     hwate Scyldungas?
 Nu her þara banena     byre nathwylces
 frætwum hremig     on flet gæð,
 
- 2055
- 
morðres gylpeð,     ond þone maðþum byreð, 
 þone þe ðu mid rihte     rædan sceoldest.'
 Manað swa ond myndgað     mæla gehwylce
 sarum wordum,     oððæt sæl cymeð
 þæt se fæmnan þegn     fore fæder dædum
 
- 2060
- 
æfter billes bite     blodfag swefeð, 
 ealdres scyldig;     him se oðer þonan
 losað lifigende,     con him land geare.
 þonne bioð abrocene     on ba healfe
 aðsweord eorla;     syððan Ingelde
 
- 2065
- 
weallað wælniðas,     ond him wiflufan 
 æfter cearwælmum     colran weorðað.
 þy ic Heaðobeardna     hyldo ne telge,
 dryhtsibbe dæl     Denum unfæcne,
 freondscipe fæstne.     Ic sceal forð sprecan
 
- 2070
- 
gen ymbe Grendel,     þæt ðu geare cunne, 
 sinces brytta,     to hwan syððan wearð
 hondræs hæleða.     Syððan heofones gim
 glad ofer grundas,     gæst yrre cwom,
 eatol, æfengrom,     user neosan,
 
- 2075
- 
ðær we gesunde     sæl weardodon. 
 þær wæs Hondscio     hild onsæge,
 feorhbealu fægum;     he fyrmest læg,
 gyrded cempa;     him Grendel wearð,
 mærum maguþegne     to muðbonan,
 
- 2080
- 
leofes mannes     lic eall forswealg. 
 No ðy ær ut ða gen     idelhende
 bona blodigtoð,     bealewa gemyndig,
 of ðam goldsele     gongan wolde,
 ac he mægnes rof     min costode,
 
- 2085
- 
grapode gearofolm.     Glof hangode 
 sid ond syllic,     searobendum fæst;
 sio wæs orðoncum     eall gegyrwed
 deofles cræftum     ond dracan fellum.
 He mec þær on innan     unsynnigne,
 
- 2090
- 
dior dædfruma,     gedon wolde 
 manigra sumne;     hyt ne mihte swa,
 syððan ic on yrre     uppriht astod.
 To lang ys to reccenne     hu ic ðam leodsceaðan
 yfla gehwylces     ondlean forgeald;
 
- 2095
- 
þær ic, þeoden min,     þine leode 
 weorðode weorcum.     He on weg losade,
 lytle hwile     lifwynna breac;
 hwæþre him sio swiðre     swaðe weardade
 hand on Hiorte,     ond he hean ðonan
 
- 2100
- 
modes geomor     meregrund gefeoll. 
 Me þone wælræs     wine Scildunga
 fættan golde     fela leanode,
 manegum maðmum,     syððan mergen com
 ond we to symble     geseten hæfdon.
 
- 2105
- 
þær wæs gidd ond gleo.     Gomela Scilding, 
 felafricgende,     feorran rehte;
 hwilum hildedeor     hearpan wynne,
 gomenwudu grette,     hwilum gyd awræc
 soð ond sarlic,     hwilum syllic spell
 
- 2110
- 
rehte æfter rihte     rumheort cyning. 
 Hwilum eft ongan,     eldo gebunden,
 gomel guðwiga     gioguðe cwiðan,
 hildestrengo;     hreðer inne weoll,
 þonne he wintrum frod     worn gemunde.
 
- 2115
- 
Swa we þær inne     ondlangne dæg 
 niode naman,     oððæt niht becwom
 oðer to yldum.     þa wæs eft hraðe
 gearo gyrnwræce     Grendeles modor,
 siðode sorhfull;     sunu deað fornam,
 
- 2120
- 
wighete Wedra.     Wif unhyre 
 hyre bearn gewræc,     beorn acwealde
 ellenlice;     þær wæs æschere,
 frodan fyrnwitan,     feorh uðgenge.
 Noðer hy hine ne moston,     syððan mergen cwom,
 
- 2125
- 
deaðwerigne,     Denia leode, 
 bronde forbærnan,     ne on bel hladan
 leofne mannan;     hio þæt lic ætbær
 feondes fæðmum     under firgenstream.
 þæt wæs Hroðgare     hreowa tornost
 
- 2130
- 
þara þe leodfruman     lange begeate. 
 þa se ðeoden mec     ðine life
 healsode hreohmod,     þæt ic on holma geþring
 eorlscipe efnde,     ealdre geneðde,
 mærðo fremede;     he me mede gehet.
 
- 2135
- 
Ic ða ðæs wælmes,     þe is wide cuð, 
 grimne gryrelicne     grundhyrde fond;
 þær unc hwile wæs     hand gemæne,
 holm heolfre weoll,     ond ic heafde becearf
 in ðam guðsele     Grendeles modor
 
- 2140
- 
eacnum ecgum,     unsofte þonan 
 feorh oðferede.     Næs ic fæge þa gyt,
 ac me eorla hleo     eft gesealde
 maðma menigeo,     maga Healfdenes.
 Swa se ðeodkyning     þeawum lyfde.
 
- 2145
- 
Nealles ic ðam leanum     forloren hæfde, 
 mægnes mede,     ac he me maðmas geaf,
 sunu Healfdenes,     on minne sylfes dom;
 ða ic ðe, beorncyning,     bringan wylle,
 estum geywan.     Gen is eall æt ðe
 
- 2150
- 
lissa gelong;     ic lyt hafo 
 heafodmaga     nefne, Hygelac, ðec."
 Het ða in beran     eaforheafodsegn,
 heaðosteapne helm,     hare byrnan,
 guðsweord geatolic,     gyd æfter wræc:
 
- 2155
- 
"Me ðis hildesceorp     Hroðgar sealde, 
 snotra fengel,     sume worde het
 þæt ic his ærest ðe     est gesægde;
 cwæð þæt hyt hæfde     Hiorogar cyning,
 leod Scyldunga     lange hwile;
 
- 2160
- 
no ðy ær suna sinum     syllan wolde, 
 hwatum Heorowearde,     þeah he him hold wære,
 breostgewædu.     Bruc ealles well!"
 Hyrde ic þæt þam frætwum     feower mearas
 lungre, gelice,     last weardode,
 
- 2165
- 
æppelfealuwe;     he him est geteah 
 meara ond maðma.     Swa sceal mæg don,
 nealles inwitnet     oðrum bregdon
 dyrnum cræfte,     deað renian
 hondgesteallan.     Hygelace wæs,
 
- 2170
- 
niða heardum,     nefa swyðe hold, 
 ond gehwæðer oðrum     hroþra gemyndig.
 Hyrde ic þæt he ðone healsbeah     Hygde gesealde,
 wrætlicne wundurmaððum,     ðone þe him Wealhðeo geaf,
 ðeodnes dohtor,     þrio wicg somod
 
- 2175
- 
swancor ond sadolbeorht;     hyre syððan wæs 
 æfter beahðege     breost geweorðod.
 Swa bealdode     bearn Ecgðeowes,
 guma guðum cuð,     godum dædum,
 dreah æfter dome,     nealles druncne slog
 
- 2180
- 
heorðgeneatas;     næs him hreoh sefa, 
 ac he mancynnes     mæste cræfte
 ginfæstan gife,     þe him god sealde,
 heold hildedeor.     Hean wæs lange,
 swa hyne Geata bearn     godne ne tealdon,
 
- 2185
- 
ne hyne on medobence     micles wyrðne 
 drihten Wedera     gedon wolde;
 swyðe wendon     þæt he sleac wære,
 æðeling unfrom.     Edwenden cwom
 tireadigum menn     torna gehwylces.
 
- 2190
- 
Het ða eorla hleo     in gefetian, 
 heaðorof cyning,     Hreðles lafe
 golde gegyrede;     næs mid Geatum ða
 sincmaðþum selra     on sweordes had;
 þæt he on Biowulfes     bearm alegde
 
- 2195
- 
ond him gesealde     seofan þusendo, 
 bold ond bregostol.     Him wæs bam samod
 on ðam leodscipe     lond gecynde,
 eard, eðelriht,     oðrum swiðor
 side rice     þam ðær selra wæs.
 
- 2200
- 
Eft þæt geiode     ufaran dogrum 
 hildehlæmmum,     syððan Hygelac læg
 ond Heardrede     hildemeceas
 under bordhreoðan     to bonan wurdon,
 ða hyne gesohtan     on sigeþeode
 
- 2205
- 
hearde hildefrecan,     Heaðoscilfingas, 
 niða genægdan     nefan Hererices,
 syððan Beowulfe     brade rice
 on hand gehwearf;     he geheold tela
 fiftig wintra     (wæs ða frod cyning,
 
- 2210
- 
eald eþelweard),     oððæt an ongan 
 deorcum nihtum     draca ricsian,
 se ðe on heaum hofe     hord beweotode,
 stanbeorh steapne;     stig under læg,
 eldum uncuð.     þær on innan giong
 
- 2215
- 
niða nathwylc,     se ðe neh gefeng 
 hæðnum horde,     hond ......,
 since fahne.     He þæt syððan ......,
 þeah ðe he slæpende     besyred wurde
 þeofes cræfte;     þæt sie ðiod onfand,
 
- 2220
- 
bufolc beorna,     þæt he gebolgen wæs. 
 Nealles mid gewealdum     wyrmhord abræc
 sylfes willum,     se ðe him sare gesceod,
 ac for þreanedlan     þeow nathwylces
 hæleða bearna     heteswengeas fleah,
 
- 2225
- 
ærnes þearfa,     ond ðær inne fealh, 
 secg synbysig,     sona onfunde
 þæt þær ðam gyste     gryrebroga stod;
 hwæðre earmsceapen
 ...sceapen
 
- 2230
- 
    þa hyne se fær begeat. 
 Sincfæt ......;     þær wæs swylcra fela
 in ðam eorðhuse     ærgestreona,
 swa hy on geardagum     gumena nathwylc,
 eormenlafe     æþelan cynnes,
 
- 2235
- 
þanchycgende     þær gehydde, 
 deore maðmas.     Ealle hie deað fornam
 ærran mælum,     ond se an ða gen
 leoda duguðe,     se ðær lengest hwearf,
 weard winegeomor,     wende þæs ylcan,
 
- 2240
- 
þæt he lytel fæc     longgestreona 
 brucan moste.     Beorh eallgearo
 wunode on wonge     wæteryðum neah,
 niwe be næsse,     nearocræftum fæst.
 þær on innan bær     eorlgestreona
 
- 2245
- 
hringa hyrde     hordwyrðne dæl, 
 fættan goldes,     fea worda cwæð:
 "Heald þu nu, hruse,     nu hæleð ne moston,
 eorla æhte!     Hwæt, hyt ær on ðe
 gode begeaton.     Guðdeað fornam,
 
- 2250
- 
feorhbealo frecne,     fyra gehwylcne 
 leoda minra,     þara ðe þis lif ofgeaf,
 gesawon seledream.     Ic nah hwa sweord wege
 oððe feormie     fæted wæge,
 dryncfæt deore;     duguð ellor sceoc.
 
- 2255
- 
Sceal se hearda helm     hyrsted golde 
 fætum befeallen;     feormynd swefað,
 þa ðe beadogriman     bywan sceoldon,
 ge swylce seo herepad,     sio æt hilde gebad
 ofer borda gebræc     bite irena,
 
- 2260
- 
brosnað æfter beorne.     Ne mæg byrnan hring 
 æfter wigfruman     wide feran,
 hæleðum be healfe.     Næs hearpan wyn,
 gomen gleobeames,     ne god hafoc
 geond sæl swingeð,     ne se swifta mearh
 
- 2265
- 
burhstede beateð.     Bealocwealm hafað 
 fela feorhcynna     forð onsended!"
 Swa giomormod     giohðo mænde
 an æfter eallum,     unbliðe hwearf
 dæges ond nihtes,     oððæt deaðes wylm
 
- 2270
- 
hran æt heortan.     Hordwynne fond 
 eald uhtsceaða     opene standan,
 se ðe byrnende     biorgas seceð,
 nacod niðdraca,     nihtes fleogeð
 fyre befangen;     hyne foldbuend
 
- 2275
- 
swiðe ondrædað.     He gesecean sceall 
 hord on hrusan,     þær he hæðen gold
 warað wintrum frod,     ne byð him wihte ðy sel.
 Swa se ðeodsceaða     þreo hund wintra
 heold on hrusan     hordærna sum,
 
- 2280
- 
eacencræftig,     oððæt hyne an abealch 
 mon on mode;     mandryhtne bær
 fæted wæge,     frioðowære bæd
 hlaford sinne.     ða wæs hord rasod,
 onboren beaga hord,     bene getiðad
 
- 2285
- 
feasceaftum men.     Frea sceawode 
 fira fyrngeweorc     forman siðe.
 þa se wyrm onwoc,     wroht wæs geniwad;
 stonc ða æfter stane,     stearcheort onfand
 feondes fotlast;     he to forð gestop
 
- 2290
- 
dyrnan cræfte     dracan heafde neah. 
 Swa mæg unfæge     eaðe gedigan
 wean ond wræcsið,     se ðe waldendes
 hyldo gehealdeþ!     Hordweard sohte
 georne æfter grunde,     wolde guman findan,
 
- 2295
- 
þone þe him on sweofote     sare geteode, 
 hat ond hreohmod     hlæw oft ymbehwearf
 ealne utanweardne,     ne ðær ænig mon
 on þære westenne;     hwæðre wiges gefeh,
 beaduwe weorces,     hwilum on beorh æthwearf,
 
- 2300
- 
sincfæt sohte.     He þæt sona onfand 
 ðæt hæfde gumena sum     goldes gefandod,
 heahgestreona.     Hordweard onbad
 earfoðlice     oððæt æfen cwom;
 wæs ða gebolgen     beorges hyrde,
 
- 2305
- 
wolde se laða     lige forgyldan 
 drincfæt dyre.     þa wæs dæg sceacen
 wyrme on willan;     no on wealle læg,
 bidan wolde,     ac mid bæle for,
 fyre gefysed.     Wæs se fruma egeslic
 
- 2310
- 
leodum on lande,     swa hyt lungre wearð 
 on hyra sincgifan     sare geendod.
 ða se gæst ongan     gledum spiwan,
 beorht hofu bærnan;     bryneleoma stod
 eldum on andan.     No ðær aht cwices
 
- 2315
- 
lað lyftfloga     læfan wolde. 
 Wæs þæs wyrmes wig     wide gesyne,
 nearofages nið     nean ond feorran,
 hu se guðsceaða     Geata leode
 hatode ond hynde;     hord eft gesceat,
 
- 2320
- 
dryhtsele dyrnne,     ær dæges hwile. 
 Hæfde landwara     lige befangen,
 bæle ond bronde,     beorges getruwode,
 wiges ond wealles;     him seo wen geleah.
 þa wæs Biowulfe     broga gecyðed
 
- 2325
- 
snude to soðe,     þæt his sylfes ham, 
 bolda selest,     brynewylmum mealt,
 gifstol Geata.     þæt ðam godan wæs
 hreow on hreðre,     hygesorga mæst;
 wende se wisa     þæt he wealdende
 
- 2330
- 
ofer ealde riht,     ecean dryhtne, 
 bitre gebulge.     Breost innan weoll
 þeostrum geþoncum,     swa him geþywe ne wæs.
 Hæfde ligdraca     leoda fæsten,
 ealond utan,     eorðweard ðone
 
- 2335
- 
gledum forgrunden;     him ðæs guðkyning, 
 Wedera þioden,     wræce leornode.
 Heht him þa gewyrcean     wigendra hleo
 eallirenne,     eorla dryhten,
 wigbord wrætlic;     wisse he gearwe
 
- 2340
- 
þæt him holtwudu     helpan ne meahte, 
 lind wið lige.     Sceolde lændaga
 æþeling ærgod     ende gebidan,
 worulde lifes,     ond se wyrm somod,
 þeah ðe hordwelan     heolde lange.
 
- 2345
- 
Oferhogode ða     hringa fengel 
 þæt he þone widflogan     weorode gesohte,
 sidan herge;     no he him þa sæcce ondred,
 ne him þæs wyrmes wig     for wiht dyde,
 eafoð ond ellen,     forðon he ær fela
 
- 2350
- 
nearo neðende     niða gedigde, 
 hildehlemma,     syððan he Hroðgares,
 sigoreadig secg,     sele fælsode
 ond æt guðe forgrap     Grendeles mægum
 laðan cynnes.     No þæt læsest wæs
 
- 2355
- 
hondgemota,     þær mon Hygelac sloh, 
 syððan Geata cyning     guðe ræsum,
 freawine folca     Freslondum on,
 Hreðles eafora     hiorodryncum swealt,
 bille gebeaten.     þonan Biowulf com
 
- 2360
- 
sylfes cræfte,     sundnytte dreah; 
 hæfde him on earme     ana XXX
 hildegeatwa,     þa he to holme beag.
 Nealles Hetware     hremge þorfton
 feðewiges,     þe him foran ongean
 
- 2365
- 
linde bæron;     lyt eft becwom 
 fram þam hildfrecan     hames niosan.
 Oferswam ða sioleða bigong     sunu Ecgðeowes,
 earm anhaga,     eft to leodum;
 þær him Hygd gebead     hord ond rice,
 
- 2370
- 
beagas ond bregostol,     bearne ne truwode 
 þæt he wið ælfylcum     eþelstolas
 healdan cuðe,     ða wæs Hygelac dead.
 No ðy ær feasceafte     findan meahton
 æt ðam æðelinge     ænige ðinga,
 
- 2375
- 
þæt he Heardrede     hlaford wære 
 oððe þone cynedom     ciosan wolde;
 hwæðre he him on folce     freondlarum heold,
 estum mid are,     oððæt he yldra wearð,
 Wedergeatum weold.     Hyne wræcmæcgas
 
- 2380
- 
ofer sæ sohtan,     suna Ohteres; 
 hæfdon hy forhealden     helm Scylfinga,
 þone selestan     sæcyninga
 þara ðe in Swiorice     sinc brytnade,
 mærne þeoden.     Him þæt to mearce wearð;
 
- 2385
- 
he þær for feorme     feorhwunde hleat 
 sweordes swengum,     sunu Hygelaces,
 ond him eft gewat     Ongenðioes bearn
 hames niosan,     syððan Heardred læg,
 let ðone bregostol     Biowulf healdan,
 
- 2390
- 
Geatum wealdan.     þæt wæs god cyning! 
 Se ðæs leodhryres     lean gemunde
 uferan dogrum,     Eadgilse wearð
 feasceaftum freond,     folce gestepte
 ofer sæ side     sunu Ohteres,
 
- 2395
- 
wigum ond wæpnum;     he gewræc syððan 
 cealdum cearsiðum,     cyning ealdre bineat.
 Swa he niða gehwane     genesen hæfde,
 sliðra geslyhta,     sunu Ecgðiowes,
 ellenweorca,     oð ðone anne dæg
 
- 2400
- 
þe he wið þam wyrme     gewegan sceolde. 
 Gewat þa XIIa sum     torne gebolgen
 dryhten Geata     dracan sceawian.
 Hæfde þa gefrunen     hwanan sio fæhð aras,
 bealonið biorna;     him to bearme cwom
 
- 2405
- 
maðþumfæt mære     þurh ðæs meldan hond. 
 Se wæs on ðam ðreate     þreotteoða secg,
 se ðæs orleges     or onstealde,
 hæft hygegiomor,     sceolde hean ðonon
 wong wisian.     He ofer willan giong
 
- 2410
- 
to ðæs ðe he eorðsele     anne wisse, 
 hlæw under hrusan     holmwylme neh,
 yðgewinne;     se wæs innan full
 wrætta ond wira.     Weard unhiore,
 gearo guðfreca,     goldmaðmas heold,
 
- 2415
- 
eald under eorðan.     Næs þæt yðe ceap 
 to gegangenne     gumena ænigum!
 Gesæt ða on næsse     niðheard cyning,
 þenden hælo abead     heorðgeneatum,
 goldwine Geata.     Him wæs geomor sefa,
 
- 2420
- 
wæfre ond wælfus,     wyrd ungemete neah, 
 se ðone gomelan     gretan sceolde,
 secean sawle hord,     sundur gedælan
 lif wið lice,     no þon lange wæs
 feorh æþelinges     flæsce bewunden.
 
- 2425
- 
Biowulf maþelade,     bearn Ecgðeowes: 
 "Fela ic on giogoðe     guðræsa genæs,
 orleghwila;     ic þæt eall gemon.
 Ic wæs syfanwintre,     þa mec sinca baldor,
 freawine folca,     æt minum fæder genam;
 
- 2430
- 
heold mec ond hæfde     Hreðel cyning, 
 geaf me sinc ond symbel,     sibbe gemunde.
 Næs ic him to life     laðra owihte,
 beorn in burgum,     þonne his bearna hwylc,
 Herebeald ond Hæðcyn     oððe Hygelac min.
 
- 2435
- 
Wæs þam yldestan     ungedefelice 
 mæges dædum     morþorbed stred,
 syððan hyne Hæðcyn     of hornbogan,
 his freawine,     flane geswencte,
 miste mercelses     ond his mæg ofscet,
 
- 2440
- 
broðor oðerne     blodigan gare. 
 þæt wæs feohleas gefeoht,     fyrenum gesyngad,
 hreðre hygemeðe;     sceolde hwæðre swa þeah
 æðeling unwrecen     ealdres linnan.
 Swa bið geomorlic     gomelum ceorle
 
- 2445
- 
to gebidanne,     þæt his byre ride 
 giong on galgan,     þonne he gyd wrece,
 sarigne sang,     þonne his sunu hangað
 hrefne to hroðre,     ond he him helpe ne mæg,
 eald ond infrod,     ænige gefremman.
 
- 2450
- 
Symble bið gemyndgad     morna gehwylce 
 eaforan ellorsið;     oðres ne gymeð
 to gebidanne     burgum in innan
 yrfeweardas,     þonne se an hafað
 þurh deaðes nyd     dæda gefondad.
 
- 2455
- 
Gesyhð sorhcearig     on his suna bure 
 winsele westne,     windge reste
 reote berofene.     Ridend swefað,
 hæleð in hoðman;     nis þær hearpan sweg,
 gomen in geardum,     swylce ðær iu wæron.
 
- 2460
- 
Gewiteð þonne on sealman,     sorhleoð gæleð 
 an æfter anum;     þuhte him eall to rum,
 wongas ond wicstede.     Swa Wedra helm
 æfter Herebealde     heortan sorge
 weallende wæg.     Wihte ne meahte
 
- 2465
- 
on ðam feorhbonan     fæghðe gebetan; 
 no ðy ær he þone heaðorinc     hatian ne meahte
 laðum dædum,     þeah him leof ne wæs.
 He ða mid þære sorhge,     þe him swa sar belamp,
 gumdream ofgeaf,     godes leoht geceas,
 
- 2470
- 
eaferum læfde,     swa deð eadig mon, 
 lond ond leodbyrig,     þa he of life gewat.
 þa wæs synn ond sacu     Sweona ond Geata
 ofer wid wæter,     wroht gemæne,
 herenið hearda,     syððan Hreðel swealt,
 
- 2475
- 
oððe him Ongenðeowes     eaferan wæran 
 frome, fyrdhwate,     freode ne woldon
 ofer heafo healdan,     ac ymb Hreosnabeorh
 eatolne inwitscear     oft gefremedon.
 þæt mægwine     mine gewræcan,
 
- 2480
- 
fæhðe ond fyrene,     swa hyt gefræge wæs, 
 þeah ðe oðer his     ealdre gebohte,
 heardan ceape;     Hæðcynne wearð,
 Geata dryhtne,     guð onsæge.
 þa ic on morgne gefrægn     mæg oðerne
 
- 2485
- 
billes ecgum     on bonan stælan, 
 þær Ongenþeow     Eofores niosað.
 Guðhelm toglad,     gomela Scylfing
 hreas hildeblac;     hond gemunde
 fæhðo genoge,     feorhsweng ne ofteah.
 
- 2490
- 
Ic him þa maðmas,     þe he me sealde, 
 geald æt guðe,     swa me gifeðe wæs,
 leohtan sweorde;     he me lond forgeaf,
 eard, eðelwyn.     Næs him ænig þearf
 þæt he to Gifðum     oððe to Gardenum
 
- 2495
- 
oððe in Swiorice     secean þurfe 
 wyrsan wigfrecan,     weorðe gecypan.
 Symle ic him on feðan     beforan wolde,
 ana on orde,     ond swa to aldre sceall
 sæcce fremman,     þenden þis sweord þolað,
 
- 2500
- 
þæt mec ær ond sið     oft gelæste. 
 Syððan ic for dugeðum     Dæghrefne wearð
 to handbonan,     Huga cempan;
 nalles he ða frætwe     Frescyninge,
 breostweorðunge,     bringan moste,
 
- 2505
- 
ac in compe gecrong     cumbles hyrde, 
 æþeling on elne;     ne wæs ecg bona,
 ac him hildegrap     heortan wylmas,
 banhus gebræc.     Nu sceall billes ecg,
 hond ond heard sweord,     ymb hord wigan."
 
- 2510
- 
Beowulf maðelode,     beotwordum spræc 
 niehstan siðe:     "Ic geneðde fela
 guða on geogoðe;     gyt ic wylle,
 frod folces weard,     fæhðe secan,
 mærðu fremman,     gif mec se mansceaða
 
- 2515
- 
of eorðsele     ut geseceð." 
 Gegrette ða     gumena gehwylcne,
 hwate helmberend,     hindeman siðe,
 swæse gesiðas:     "Nolde ic sweord beran,
 wæpen to wyrme,     gif ic wiste hu
 
- 2520
- 
wið ðam aglæcean     elles meahte 
 gylpe wiðgripan,     swa ic gio wið Grendle dyde.
 Ac ic ðær heaðufyres     hates wene,
 oreðes ond attres;     forðon ic me on hafu
 bord ond byrnan.     Nelle ic beorges weard
 
- 2525
- 
forfleon fotes trem,     ac unc furður sceal 
 weorðan æt wealle,     swa unc wyrd geteoð,
 metod manna gehwæs.     Ic eom on mode from
 þæt ic wið þone guðflogan     gylp ofersitte.
 Gebide ge on beorge     byrnum werede,
 
- 2530
- 
secgas on searwum,     hwæðer sel mæge 
 æfter wælræse     wunde gedygan
 uncer twega.     Nis þæt eower sið
 ne gemet mannes,     nefne min anes,
 þæt he wið aglæcean     eofoðo dæle,
 
- 2535
- 
eorlscype efne.     Ic mid elne sceall 
 gold gegangan,     oððe guð nimeð,
 feorhbealu frecne,     frean eowerne!"
 Aras ða bi ronde     rof oretta,
 heard under helme,     hiorosercean bær
 
- 2540
- 
under stancleofu,     strengo getruwode 
 anes mannes.     Ne bið swylc earges sið!
 Geseah ða be wealle     se ðe worna fela,
 gumcystum god,     guða gedigde,
 hildehlemma,     þonne hnitan feðan,
 
- 2545
- 
stondan stanbogan,     stream ut þonan 
 brecan of beorge.     Wæs þære burnan wælm
 heaðofyrum hat;     ne meahte horde neah
 unbyrnende     ænige hwile
 deop gedygan     for dracan lege.
 
- 2550
- 
Let ða of breostum,     ða he gebolgen wæs, 
 Wedergeata leod     word ut faran,
 stearcheort styrmde;     stefn in becom
 heaðotorht hlynnan     under harne stan.
 Hete wæs onhrered,     hordweard oncniow
 
- 2555
- 
mannes reorde;     næs ðær mara fyrst 
 freode to friclan.     From ærest cwom
 oruð aglæcean     ut of stane,
 hat hildeswat.     Hruse dynede.
 Biorn under beorge     bordrand onswaf
 
- 2560
- 
wið ðam gryregieste,     Geata dryhten; 
 ða wæs hringbogan     heorte gefysed
 sæcce to seceanne.     Sweord ær gebræd
 god guðcyning,     gomele lafe,
 ecgum unslaw;     æghwæðrum wæs
 
- 2565
- 
bealohycgendra     broga fram oðrum. 
 Stiðmod gestod     wið steapne rond
 winia bealdor,     ða se wyrm gebeah
 snude tosomne;     he on searwum bad.
 Gewat ða byrnende     gebogen scriðan,
 
- 2570
- 
to gescipe scyndan.     Scyld wel gebearg 
 life ond lice     læssan hwile
 mærum þeodne     þonne his myne sohte,
 ðær he þy fyrste,     forman dogore
 wealdan moste     swa him wyrd ne gescraf
 
- 2575
- 
hreð æt hilde.     Hond up abræd 
 Geata dryhten,     gryrefahne sloh
 incgelafe,     þæt sio ecg gewac
 brun on bane,     bat unswiðor
 þonne his ðiodcyning     þearfe hæfde,
 
- 2580
- 
bysigum gebæded.     þa wæs beorges weard 
 æfter heaðuswenge     on hreoum mode,
 wearp wælfyre;     wide sprungon
 hildeleoman.     Hreðsigora ne gealp
 goldwine Geata;     guðbill geswac,
 
- 2585
- 
nacod æt niðe,     swa hyt no sceolde, 
 iren ærgod.     Ne wæs þæt eðe sið,
 þæt se mæra     maga Ecgðeowes
 grundwong þone     ofgyfan wolde;
 sceolde ofer willan     wic eardian
 
- 2590
- 
elles hwergen,     swa sceal æghwylc mon 
 alætan lændagas.     Næs ða long to ðon
 þæt ða aglæcean hy     eft gemetton.
 Hyrte hyne hordweard     (hreðer æðme weoll)
 niwan stefne;     nearo ðrowode,
 
- 2595
- 
fyre befongen,     se ðe ær folce weold. 
 Nealles him on heape     handgesteallan,
 æðelinga bearn,     ymbe gestodon
 hildecystum,     ac hy on holt bugon,
 ealdre burgan.     Hiora in anum weoll
 
- 2600
- 
sefa wið sorgum;     sibb æfre ne mæg 
 wiht onwendan     þam ðe wel þenceð.
 Wiglaf wæs haten     Weoxstanes sunu,
 leoflic lindwiga,     leod Scylfinga,
 mæg ælfheres;     geseah his mondryhten
 
- 2605
- 
under heregriman     hat þrowian. 
 Gemunde ða ða are     þe he him ær forgeaf,
 wicstede weligne     Wægmundinga,
 folcrihta gehwylc,     swa his fæder ahte.
 Ne mihte ða forhabban;     hond rond gefeng,
 
- 2610
- 
geolwe linde,     gomel swyrd geteah, 
 þæt wæs mid eldum     Eanmundes laf,
 suna Ohteres.     þam æt sæcce wearð,
 wræccan wineleasum,     Weohstan bana
 meces ecgum,     ond his magum ætbær
 
- 2615
- 
brunfagne helm,     hringde byrnan, 
 eald sweord etonisc;     þæt him Onela forgeaf,
 his gædelinges     guðgewædu,
 fyrdsearo fuslic,     no ymbe ða fæhðe spræc,
 þeah ðe he his broðor bearn     abredwade.
 
- 2620
- 
He frætwe geheold     fela missera, 
 bill ond byrnan,     oððæt his byre mihte
 eorlscipe efnan     swa his ærfæder;
 geaf him ða mid Geatum     guðgewæda,
 æghwæs unrim,     þa he of ealdre gewat,
 
- 2625
- 
frod on forðweg.     þa wæs forma sið 
 geongan cempan,     þæt he guðe ræs
 mid his freodryhtne     fremman sceolde.
 Ne gemealt him se modsefa,     ne his mæges laf
 gewac æt wige;     þæt se wyrm onfand,
 
- 2630
- 
syððan hie togædre     gegan hæfdon. 
 Wiglaf maðelode,     wordrihta fela
 sægde gesiðum     (him wæs sefa geomor):
 "Ic ðæt mæl geman,     þær we medu þegun,
 þonne we geheton     ussum hlaforde
 
- 2635
- 
in biorsele,     ðe us ðas beagas geaf, 
 þæt we him ða guðgetawa     gyldan woldon
 gif him þyslicu     þearf gelumpe,
 helmas ond heard sweord.     ðe he usic on herge geceas
 to ðyssum siðfate     sylfes willum,
 
- 2640
- 
onmunde usic mærða,     ond me þas maðmas geaf, 
 þe he usic garwigend     gode tealde,
 hwate helmberend,     þeah ðe hlaford us
 þis ellenweorc     ana aðohte
 to gefremmanne,     folces hyrde,
 
- 2645
- 
for ðam he manna mæst     mærða gefremede, 
 dæda dollicra.     Nu is se dæg cumen
 þæt ure mandryhten     mægenes behofað,
 godra guðrinca;     wutun gongan to,
 helpan hildfruman,     þenden hyt sy,
 
- 2650
- 
gledegesa grim.     God wat on mec 
 þæt me is micle leofre     þæt minne lichaman
 mid minne goldgyfan     gled fæðmie.
 Ne þynceð me gerysne     þæt we rondas beren
 eft to earde,     nemne we æror mægen
 
- 2655
- 
fane gefyllan,     feorh ealgian 
 Wedra ðeodnes.     Ic wat geare
 þæt næron ealdgewyrht,     þæt he ana scyle
 Geata duguðe     gnorn þrowian,
 gesigan æt sæcce;     urum sceal sweord ond helm,
 
- 2660
- 
byrne ond beaduscrud,     bam gemæne." 
 Wod þa þurh þone wælrec,     wigheafolan bær
 frean on fultum,     fea worda cwæð:
 "Leofa Biowulf,     læst eall tela,
 swa ðu on geoguðfeore     geara gecwæde
 
- 2665
- 
þæt ðu ne alæte     be ðe lifigendum 
 dom gedreosan.     Scealt nu dædum rof,
 æðeling anhydig,     ealle mægene
 feorh ealgian;     ic ðe fullæstu."
 æfter ðam wordum     wyrm yrre cwom,
 
- 2670
- 
atol inwitgæst,     oðre siðe 
 fyrwylmum fah     fionda niosian,
 laðra manna;     ligyðum for.
 Born bord wið rond,     byrne ne meahte
 geongum garwigan     geoce gefremman,
 
- 2675
- 
ac se maga geonga     under his mæges scyld 
 elne geeode,     þa his agen wæs
 gledum forgrunden.     þa gen guðcyning
 mærða gemunde,     mægenstrengo sloh
 hildebille,     þæt hyt on heafolan stod
 
- 2680
- 
niþe genyded;     Nægling forbærst, 
 geswac æt sæcce     sweord Biowulfes,
 gomol ond grægmæl.     Him þæt gifeðe ne wæs
 þæt him irenna     ecge mihton
 helpan æt hilde;     wæs sio hond to strong,
 
- 2685
- 
se ðe meca gehwane,     mine gefræge, 
 swenge ofersohte,     þonne he to sæcce bær
 wæpen wundrum heard;     næs him wihte ðe sel.
 þa wæs þeodsceaða     þriddan siðe,
 frecne fyrdraca,     fæhða gemyndig,
 
- 2690
- 
ræsde on ðone rofan,     þa him rum ageald, 
 hat ond heaðogrim,     heals ealne ymbefeng
 biteran banum;     he geblodegod wearð
 sawuldriore,     swat yðum weoll.
 ða ic æt þearfe gefrægn     þeodcyninges
 
- 2695
- 
andlongne eorl     ellen cyðan, 
 cræft ond cenðu,     swa him gecynde wæs.
 Ne hedde he þæs heafolan,     ac sio hand gebarn
 modiges mannes,     þær he his mæges healp,
 þæt he þone niðgæst     nioðor hwene sloh,
 
- 2700
- 
secg on searwum,     þæt ðæt sweord gedeaf, 
 fah ond fæted,     þæt ðæt fyr ongon
 sweðrian syððan.     þa gen sylf cyning
 geweold his gewitte,     wællseaxe gebræd
 biter ond beaduscearp,     þæt he on byrnan wæg;
 
- 2705
- 
forwrat Wedra helm     wyrm on middan. 
 Feond gefyldan     (ferh ellen wræc),
 ond hi hyne þa begen     abroten hæfdon,
 sibæðelingas.     Swylc sceolde secg wesan,
 þegn æt ðearfe!     þæt ðam þeodne wæs
 
- 2710
- 
siðast sigehwila     sylfes dædum, 
 worlde geweorces.     ða sio wund ongon,
 þe him se eorðdraca     ær geworhte,
 swelan ond swellan;     he þæt sona onfand,
 þæt him on breostum     bealoniðe weoll
 
- 2715
- 
attor on innan.     ða se æðeling giong 
 þæt he bi wealle     wishycgende
 gesæt on sesse;     seah on enta geweorc,
 hu ða stanbogan     stapulum fæste
 ece eorðreced     innan healde.
 
- 2720
- 
Hyne þa mid handa     heorodreorigne, 
 þeoden mærne,     þegn ungemete till
 winedryhten his     wætere gelafede,
 hilde sædne,     ond his helm onspeon.
 Biowulf maþelode     (he ofer benne spræc,
 
- 2725
- 
wunde wælbleate;     wisse he gearwe 
 þæt he dæghwila     gedrogen hæfde,
 eorðan wynne;     ða wæs eall sceacen
 dogorgerimes,     deað ungemete neah):
 "Nu ic suna minum     syllan wolde
 
- 2730
- 
guðgewædu,     þær me gifeðe swa 
 ænig yrfeweard     æfter wurde
 lice gelenge.     Ic ðas leode heold
 fiftig wintra;     næs se folccyning,
 ymbesittendra     ænig ðara,
 
- 2735
- 
þe mec guðwinum     gretan dorste, 
 egesan ðeon.     Ic on earde bad
 mælgesceafta,     heold min tela,
 ne sohte searoniðas,     ne me swor fela
 aða on unriht.     Ic ðæs ealles mæg
 
- 2740
- 
feorhbennum seoc     gefean habban; 
 for ðam me witan ne ðearf     waldend fira
 morðorbealo maga,     þonne min sceaceð
 lif of lice.     Nu ðu lungre geong
 hord sceawian     under harne stan,
 
- 2745
- 
Wiglaf leofa,     nu se wyrm ligeð, 
 swefeð sare wund,     since bereafod.
 Bio nu on ofoste,     þæt ic ærwelan,
 goldæht ongite,     gearo sceawige
 swegle searogimmas,     þæt ic ðy seft mæge
 
- 2750
- 
æfter maððumwelan     min alætan 
 lif ond leodscipe,     þone ic longe heold."
 ða ic snude gefrægn     sunu Wihstanes
 æfter wordcwydum     wundum dryhtne
 hyran heaðosiocum,     hringnet beran,
 
- 2755
- 
brogdne beadusercean     under beorges hrof. 
 Geseah ða sigehreðig,     þa he bi sesse geong,
 magoþegn modig     maððumsigla fealo,
 gold glitinian     grunde getenge,
 wundur on wealle,     ond þæs wyrmes denn,
 
- 2760
- 
ealdes uhtflogan,     orcas stondan, 
 fyrnmanna fatu     feormendlease,
 hyrstum behrorene;     þær wæs helm monig
 eald ond omig,     earmbeaga fela
 searwum gesæled.     Sinc eaðe mæg,
 
- 2765
- 
gold on grunde,     gumcynnes gehwone 
 oferhigian,     hyde se ðe wylle.
 Swylce he siomian geseah     segn eallgylden
 heah ofer horde,     hondwundra mæst,
 gelocen leoðocræftum;     of ðam leoma stod,
 
- 2770
- 
þæt he þone grundwong     ongitan meahte, 
 wræte giondwlitan.     Næs ðæs wyrmes þær
 onsyn ænig,     ac hyne ecg fornam.
 ða ic on hlæwe gefrægn     hord reafian,
 eald enta geweorc,     anne mannan,
 
- 2775
- 
him on bearm hladon     bunan ond discas 
 sylfes dome;     segn eac genom,
 beacna beorhtost.     Bill ær gescod
 (ecg wæs iren)     ealdhlafordes
 þam ðara maðma     mundbora wæs
 
- 2780
- 
longe hwile,     ligegesan wæg 
 hatne for horde,     hioroweallende
 middelnihtum,     oðþæt he morðre swealt.
 Ar wæs on ofoste,     eftsiðes georn,
 frætwum gefyrðred;     hyne fyrwet bræc,
 
- 2785
- 
hwæðer collenferð     cwicne gemette 
 in ðam wongstede     Wedra þeoden
 ellensiocne,     þær he hine ær forlet.
 He ða mid þam maðmum     mærne þioden,
 dryhten sinne,     driorigne fand
 
- 2790
- 
ealdres æt ende;     he hine eft ongon 
 wæteres weorpan,     oðþæt wordes ord
 breosthord þurhbræc.
 gomel on giohðe     (gold sceawode):
 "Ic ðara frætwa     frean ealles ðanc,
 
- 2795
- 
wuldurcyninge,     wordum secge, 
 ecum dryhtne,     þe ic her on starie,
 þæs ðe ic moste     minum leodum
 ær swyltdæge     swylc gestrynan.
 Nu ic on maðma hord     mine bebohte
 
- 2800
- 
frode feorhlege,     fremmað gena 
 leoda þearfe;     ne mæg ic her leng wesan.
 Hatað heaðomære     hlæw gewyrcean
 beorhtne æfter bæle     æt brimes nosan;
 se scel to gemyndum     minum leodum
 
- 2805
- 
heah hlifian     on Hronesnæsse, 
 þæt hit sæliðend     syððan hatan
 Biowulfes biorh,     ða ðe brentingas
 ofer floda genipu     feorran drifað."
 Dyde him of healse     hring gyldenne
 
- 2810
- 
þioden þristhydig,     þegne gesealde, 
 geongum garwigan,     goldfahne helm,
 beah ond byrnan,     het hyne brucan well:
 "þu eart endelaf     usses cynnes,
 Wægmundinga.     Ealle wyrd forsweop
 
- 2815
- 
mine magas     to metodsceafte, 
 eorlas on elne;     ic him æfter sceal."
 þæt wæs þam gomelan     gingæste word
 breostgehygdum,     ær he bæl cure,
 hate heaðowylmas;     him of hreðre gewat
 
- 2820
- 
sawol secean     soðfæstra dom. 
 ða wæs gegongen     guman unfrodum
 earfoðlice,     þæt he on eorðan geseah
 þone leofestan     lifes æt ende
 bleate gebæran.     Bona swylce læg,
 
- 2825
- 
egeslic eorðdraca     ealdre bereafod, 
 bealwe gebæded.     Beahhordum leng
 wyrm wohbogen     wealdan ne moste,
 ac hine irenna     ecga fornamon,
 hearde, heaðoscearde     homera lafe,
 
- 2830
- 
þæt se widfloga     wundum stille 
 hreas on hrusan     hordærne neah.
 Nalles æfter lyfte     lacende hwearf
 middelnihtum,     maðmæhta wlonc
 ansyn ywde,     ac he eorðan gefeoll
 
- 2835
- 
for ðæs hildfruman     hondgeweorce. 
 Huru þæt on lande     lyt manna ðah,
 mægenagendra,     mine gefræge,
 þeah ðe he dæda gehwæs     dyrstig wære,
 þæt he wið attorsceaðan     oreðe geræsde,
 
- 2840
- 
oððe hringsele     hondum styrede, 
 gif he wæccende     weard onfunde
 buon on beorge.     Biowulfe wearð
 dryhtmaðma dæl     deaðe forgolden;
 hæfde æghwæðer     ende gefered
 
- 2845
- 
lænan lifes.     Næs ða lang to ðon 
 þæt ða hildlatan     holt ofgefan,
 tydre treowlogan     tyne ætsomne.
 ða ne dorston ær     dareðum lacan
 on hyra mandryhtnes     miclan þearfe,
 
- 2850
- 
ac hy scamiende     scyldas bæran, 
 guðgewædu,     þær se gomela læg,
 wlitan on Wilaf.     He gewergad sæt,
 feðecempa,     frean eaxlum neah,
 wehte hyne wætre;     him wiht ne speow.
 
- 2855
- 
Ne meahte he on eorðan,     ðeah he uðe wel, 
 on ðam frumgare     feorh gehealdan,
 ne ðæs wealdendes     wiht oncirran;
 wolde dom godes     dædum rædan
 gumena gehwylcum,     swa he nu gen deð.
 
- 2860
- 
þa wæs æt ðam geongan     grim ondswaru 
 eðbegete     þam ðe ær his elne forleas.
 Wiglaf maðelode,     Weohstanes sunu,
 sec, sarigferð     (seah on unleofe):
 "þæt, la, mæg secgan     se ðe wyle soð specan
 
- 2865
- 
þæt se mondryhten     se eow ða maðmas geaf, 
 eoredgeatwe,     þe ge þær on standað,
 þonne he on ealubence     oft gesealde
 healsittendum     helm ond byrnan,
 þeoden his þegnum,     swylce he þrydlicost
 
- 2870
- 
ower feor oððe neah     findan meahte, 
 þæt he genunga     guðgewædu
 wraðe forwurpe,     ða hyne wig beget.
 Nealles folccyning     fyrdgesteallum
 gylpan þorfte;     hwæðre him god uðe,
 
- 2875
- 
sigora waldend,     þæt he hyne sylfne gewræc 
 ana mid ecge,     þa him wæs elnes þearf.
 Ic him lifwraðe     lytle meahte
 ætgifan æt guðe,     ond ongan swa þeah
 ofer min gemet     mæges helpan;
 
- 2880
- 
symle wæs þy sæmra,     þonne ic sweorde drep 
 ferhðgeniðlan,     fyr unswiðor
 weoll of gewitte.     Wergendra to lyt
 þrong ymbe þeoden,     þa hyne sio þrag becwom.
 Nu sceal sincþego     ond swyrdgifu,
 
- 2885
- 
eall eðelwyn     eowrum cynne, 
 lufen alicgean;     londrihtes mot
 þære mægburge     monna æghwylc
 idel hweorfan,     syððan æðelingas
 feorran gefricgean     fleam eowerne,
 
- 2890
- 
domleasan dæd.     Deað bið sella 
 eorla gehwylcum     þonne edwitlif!"
 Heht ða þæt heaðoweorc     to hagan biodan
 up ofer ecgclif,     þær þæt eorlweorod
 morgenlongne dæg     modgiomor sæt,
 
- 2895
- 
bordhæbbende,     bega on wenum, 
 endedogores     ond eftcymes
 leofes monnes.     Lyt swigode
 niwra spella     se ðe næs gerad,
 ac he soðlice     sægde ofer ealle:
 
- 2900
- 
"Nu is wilgeofa     Wedra leoda, 
 dryhten Geata,     deaðbedde fæst,
 wunað wælreste     wyrmes dædum.
 Him on efn ligeð     ealdorgewinna
 sexbennum seoc;     sweorde ne meahte
 
- 2905
- 
on ðam aglæcean     ænige þinga 
 wunde gewyrcean.     Wiglaf siteð
 ofer Biowulfe,     byre Wihstanes,
 eorl ofer oðrum     unlifigendum,
 healdeð higemæðum     heafodwearde
 
- 2910
- 
leofes ond laðes.     Nu ys leodum wen 
 orleghwile,     syððan underne
 Froncum ond Frysum     fyll cyninges
 wide weorðeð.     Wæs sio wroht scepen
 heard wið Hugas,     syððan Higelac cwom
 
- 2915
- 
faran flotherge     on Fresna land, 
 þær hyne Hetware     hilde genægdon,
 elne geeodon     mid ofermægene,
 þæt se byrnwiga     bugan sceolde,
 feoll on feðan,     nalles frætwe geaf
 
- 2920
- 
ealdor dugoðe.     Us wæs a syððan 
 Merewioingas     milts ungyfeðe.
 Ne ic to Sweoðeode     sibbe oððe treowe
 wihte ne wene,     ac wæs wide cuð
 þætte Ongenðio     ealdre besnyðede
 
- 2925
- 
Hæðcen Hreþling     wið Hrefnawudu, 
 þa for onmedlan     ærest gesohton
 Geata leode     Guðscilfingas.
 Sona him se froda     fæder Ohtheres,
 eald ond egesfull,     ondslyht ageaf,
 
- 2930
- 
abreot brimwisan,     bryd ahredde, 
 gomela iomeowlan     golde berofene,
 Onelan modor     ond Ohtheres,
 ond ða folgode     feorhgeniðlan,
 oððæt hi oðeodon     earfoðlice
 
- 2935
- 
in Hrefnesholt     hlafordlease. 
 Besæt ða sinherge     sweorda lafe,
 wundum werge,     wean oft gehet
 earmre teohhe     ondlonge niht,
 cwæð, he on mergenne     meces ecgum
 
- 2940
- 
getan wolde,     sum on galgtreowum 
 fuglum to gamene.     Frofor eft gelamp
 sarigmodum     somod ærdæge,
 syððan hie Hygelaces     horn ond byman,
 gealdor ongeaton,     þa se goda com
 
- 2945
- 
leoda dugoðe     on last faran. 
 Wæs sio swatswaðu     Sweona ond Geata,
 wælræs weora     wide gesyne,
 hu ða folc mid him     fæhðe towehton.
 Gewat him ða se goda     mid his gædelingum,
 
- 2950
- 
frod, felageomor,     fæsten secean, 
 eorl Ongenþio,     ufor oncirde;
 hæfde Higelaces     hilde gefrunen,
 wlonces wigcræft,     wiðres ne truwode,
 þæt he sæmannum     onsacan mihte,
 
- 2955
- 
heaðoliðendum     hord forstandan, 
 bearn ond bryde;     beah eft þonan
 eald under eorðweall.     þa wæs æht boden
 Sweona leodum,     segn Higelaces
 freoðowong þone     forð ofereodon,
 
- 2960
- 
syððan Hreðlingas     to hagan þrungon. 
 þær wearð Ongenðiow     ecgum sweorda,
 blondenfexa,     on bid wrecen,
 þæt se þeodcyning     ðafian sceolde
 Eafores anne dom.     Hyne yrringa
 
- 2965
- 
Wulf Wonreding     wæpne geræhte, 
 þæt him for swenge     swat ædrum sprong
 forð under fexe.     Næs he forht swa ðeh,
 gomela Scilfing,     ac forgeald hraðe
 wyrsan wrixle     wælhlem þone,
 
- 2970
- 
syððan ðeodcyning     þyder oncirde. 
 Ne meahte se snella     sunu Wonredes
 ealdum ceorle     ondslyht giofan,
 ac he him on heafde     helm ær gescer,
 þæt he blode fah     bugan sceolde,
 
- 2975
- 
feoll on foldan;     næs he fæge þa git, 
 ac he hyne gewyrpte,     þeah ðe him wund hrine.
 Let se hearda     Higelaces þegn
 bradne mece,     þa his broðor læg,
 eald sweord eotonisc,     entiscne helm
 
- 2980
- 
brecan ofer bordweal;     ða gebeah cyning, 
 folces hyrde,     wæs in feorh dropen.
 ða wæron monige     þe his mæg wriðon,
 ricone arærdon,     ða him gerymed wearð
 þæt hie wælstowe     wealdan moston.
 
- 2985
- 
þenden reafode     rinc oðerne, 
 nam on Ongenðio     irenbyrnan,
 heard swyrd hilted     ond his helm somod,
 hares hyrste     Higelace bær.
 He ðam frætwum feng     ond him fægre gehet
 
- 2990
- 
leana mid leodum,     ond gelæste swa; 
 geald þone guðræs     Geata dryhten,
 Hreðles eafora,     þa he to ham becom,
 Iofore ond Wulfe     mid ofermaðmum,
 sealde hiora gehwæðrum     hund þusenda
 
- 2995
- 
landes ond locenra beaga     (ne ðorfte him ða lean oðwitan 
 mon on middangearde),     syððan hie ða mærða geslogon,
 ond ða Iofore forgeaf     angan dohtor,
 hamweorðunge,     hyldo to wedde.
 þæt ys sio fæhðo     ond se feondscipe,
 
- 3000
- 
wælnið wera,     ðæs ðe ic wen hafo, 
 þe us seceað to     Sweona leoda,
 syððan hie gefricgeað     frean userne
 ealdorleasne,     þone ðe ær geheold
 wið hettendum     hord ond rice
 
- 3005
- 
æfter hæleða hryre,     hwate Scildingas, 
 folcred fremede     oððe furður gen
 eorlscipe efnde.     Nu is ofost betost
 þæt we þeodcyning     þær sceawian
 ond þone gebringan,     þe us beagas geaf,
 
- 3010
- 
on adfære.     Ne scel anes hwæt 
 meltan mid þam modigan,     ac þær is maðma hord,
 gold unrime     grimme geceapod,
 ond nu æt siðestan     sylfes feore
 beagas gebohte.     þa sceall brond fretan,
 
- 3015
- 
æled þeccean,     nalles eorl wegan 
 maððum to gemyndum,     ne mægð scyne
 habban on healse     hringweorðunge,
 ac sceal geomormod,     golde bereafod,
 oft nalles æne     elland tredan,
 
- 3020
- 
nu se herewisa     hleahtor alegde, 
 gamen ond gleodream.     Forðon sceall gar wesan
 monig, morgenceald,     mundum bewunden,
 hæfen on handa,     nalles hearpan sweg
 wigend weccean,     ac se wonna hrefn
 
- 3025
- 
fus ofer fægum     fela reordian, 
 earne secgan     hu him æt æte speow,
 þenden he wið wulf     wæl reafode."
 Swa se secg hwata     secggende wæs
 laðra spella;     he ne leag fela
 
- 3030
- 
wyrda ne worda.     Weorod eall aras; 
 eodon unbliðe     under Earnanæs,
 wollenteare     wundur sceawian.
 Fundon ða on sande     sawulleasne
 hlimbed healdan     þone þe him hringas geaf
 
- 3035
- 
ærran mælum;     þa wæs endedæg 
 godum gegongen,     þæt se guðcyning,
 Wedra þeoden,     wundordeaðe swealt.
 ær hi þær gesegan     syllicran wiht,
 wyrm on wonge     wiðerræhtes þær
 
- 3040
- 
laðne licgean;     wæs se legdraca 
 grimlic, gryrefah,     gledum beswæled.
 Se wæs fiftiges     fotgemearces
 lang on legere,     lyftwynne heold
 nihtes hwilum,     nyðer eft gewat
 
- 3045
- 
dennes niosian;     wæs ða deaðe fæst, 
 hæfde eorðscrafa     ende genyttod.
 Him big stodan     bunan ond orcas,
 discas lagon     ond dyre swyrd,
 omige, þurhetone,     swa hie wið eorðan fæðm
 
- 3050
- 
þusend wintra     þær eardodon. 
 þonne wæs þæt yrfe,     eacencræftig,
 iumonna gold     galdre bewunden,
 þæt ðam hringsele     hrinan ne moste
 gumena ænig,     nefne god sylfa,
 
- 3055
- 
sigora soðcyning,     sealde þam ðe he wolde 
 (he is manna gehyld)     hord openian,
 efne swa hwylcum manna     swa him gemet ðuhte.
 þa wæs gesyne     þæt se sið ne ðah
 þam ðe unrihte     inne gehydde
 
- 3060
- 
wræte under wealle.     Weard ær ofsloh 
 feara sumne;     þa sio fæhð gewearð
 gewrecen wraðlice.     Wundur hwar þonne
 eorl ellenrof     ende gefere
 lifgesceafta,     þonne leng ne mæg
 
- 3065
- 
mon mid his magum     meduseld buan. 
 Swa wæs Biowulfe,     þa he biorges weard
 sohte, searoniðas;     seolfa ne cuðe
 þurh hwæt his worulde gedal     weorðan sceolde.
 Swa hit oð domes dæg     diope benemdon
 
- 3070
- 
þeodnas mære,     þa ðæt þær dydon, 
 þæt se secg wære     synnum scildig,
 hergum geheaðerod,     hellbendum fæst,
 wommum gewitnad,     se ðone wong strude,
 næs he goldhwæte     gearwor hæfde
 
- 3075
- 
agendes est     ær gesceawod. 
 Wiglaf maðelode,     Wihstanes sunu:
 "Oft sceall eorl monig     anes willan
 wræc adreogan,     swa us geworden is.
 Ne meahton we gelæran     leofne þeoden,
 
- 3080
- 
rices hyrde,     ræd ænigne, 
 þæt he ne grette     goldweard þone,
 lete hyne licgean     þær he longe wæs,
 wicum wunian     oð woruldende;
 heold on heahgesceap.     Hord ys gesceawod,
 
- 3085
- 
grimme gegongen;     wæs þæt gifeðe to swið 
 þe ðone þeodcyning     þyder ontyhte.
 Ic wæs þær inne     ond þæt eall geondseh,
 recedes geatwa,     þa me gerymed wæs,
 nealles swæslice     sið alyfed
 
- 3090
- 
inn under eorðweall.     Ic on ofoste gefeng 
 micle mid mundum     mægenbyrðenne
 hordgestreona,     hider ut ætbær
 cyninge minum.     Cwico wæs þa gena,
 wis ond gewittig;     worn eall gespræc
 
- 3095
- 
gomol on gehðo     ond eowic gretan het, 
 bæd þæt ge geworhton     æfter wines dædum
 in bælstede     beorh þone hean,
 micelne ond mærne,     swa he manna wæs
 wigend weorðfullost     wide geond eorðan,
 
- 3100
- 
þenden he burhwelan     brucan moste. 
 Uton nu efstan     oðre siðe,
 seon ond secean     searogimma geþræc,
 wundur under wealle;     ic eow wisige,
 þæt ge genoge     neon sceawiað
 
- 3105
- 
beagas ond brad gold.     Sie sio bær gearo, 
 ædre geæfned,     þonne we ut cymen,
 ond þonne geferian     frean userne,
 leofne mannan,     þær he longe sceal
 on ðæs waldendes     wære geþolian."
 
- 3110
- 
Het ða gebeodan     byre Wihstanes, 
 hæle hildedior,     hæleða monegum,
 boldagendra,     þæt hie bælwudu
 feorran feredon,     folcagende,
 godum togenes:     "Nu sceal gled fretan,
 
- 3115
- 
weaxan wonna leg     wigena strengel, 
 þone ðe oft gebad     isernscure,
 þonne stræla storm     strengum gebæded
 scoc ofer scildweall,     sceft nytte heold,
 feðergearwum fus     flane fulleode."
 
- 3120
- 
Huru se snotra     sunu Wihstanes 
 acigde of corðre     cyninges þegnas
 syfone tosomne,     þa selestan,
 eode eahta sum     under inwithrof
 hilderinca;     sum on handa bær
 
- 3125
- 
æledleoman,     se ðe on orde geong. 
 Næs ða on hlytme     hwa þæt hord strude,
 syððan orwearde     ænigne dæl
 secgas gesegon     on sele wunian,
 læne licgan;     lyt ænig mearn
 
- 3130
- 
þæt hi ofostlice     ut geferedon 
 dyre maðmas.     Dracan ec scufun,
 wyrm ofer weallclif,     leton weg niman,
 flod fæðmian     frætwa hyrde.
 þa wæs wunden gold     on wæn hladen,
 
- 3135
- 
æghwæs unrim,     æþeling boren, 
 har hilderinc     to Hronesnæsse.
 Him ða gegiredan     Geata leode
 ad on eorðan     unwaclicne,
 helmum behongen,     hildebordum,
 
- 3140
- 
beorhtum byrnum,     swa he bena wæs; 
 alegdon ða tomiddes     mærne þeoden
 hæleð hiofende,     hlaford leofne.
 Ongunnon þa on beorge     bælfyra mæst
 wigend weccan;     wudurec astah,
 
- 3145
- 
sweart ofer swioðole,     swogende leg 
 wope bewunden     (windblond gelæg),
 oðþæt he ða banhus     gebrocen hæfde,
 hat on hreðre.     Higum unrote
 modceare mændon,     mondryhtnes cwealm;
 
- 3150
- 
swylce giomorgyd     Geatisc meowle 
 bundenheorde
 song sorgcearig     swiðe geneahhe
 þæt hio hyre heofungdagas     hearde ondrede,
 wælfylla worn,     werudes egesan,
 
- 3155
- 
hynðo ond hæftnyd.     Heofon rece swealg. 
 Geworhton ða     Wedra leode
 hleo on hoe,     se wæs heah ond brad,
 wægliðendum     wide gesyne,
 ond betimbredon     on tyn dagum
 
- 3160
- 
beadurofes becn,     bronda lafe 
 wealle beworhton,     swa hyt weorðlicost
 foresnotre men     findan mihton.
 Hi on beorg dydon     beg ond siglu,
 eall swylce hyrsta,     swylce on horde ær
 
- 3165
- 
niðhedige men     genumen hæfdon, 
 forleton eorla gestreon     eorðan healdan,
 gold on greote,     þær hit nu gen lifað
 eldum swa unnyt     swa hit æror wæs.
 þa ymbe hlæw riodan     hildediore,
 
- 3170
- 
æþelinga bearn,     ealra twelfe, 
 woldon ceare cwiðan     ond kyning mænan,
 wordgyd wrecan     ond ymb wer sprecan;
 eahtodan eorlscipe     ond his ellenweorc
 duguðum demdon,     swa hit gedefe bið
 
- 3175
- 
þæt mon his winedryhten     wordum herge, 
 ferhðum freoge,     þonne he forð scile
 of lichaman     læded weorðan.
 Swa begnornodon     Geata leode
 hlafordes hryre,     heorðgeneatas,
 
- 3180
- 
cwædon þæt he wære     wyruldcyninga 
 manna mildust     ond monðwærust,
 leodum liðost     ond lofgeornost.
 
;  Ne scel anes hwæt 
meltan mid þam modigan,     ac þær is maðma hord, 
gold unrime     grimme geceapod, 
ond nu æt siðestan     sylfes feore 
beagas gebohte.     þa sceall brond fretan, 
3015
æled þeccean,     nalles eorl wegan 
maððum to gemyndum,     ne mægð scyne 
habban on healse     hringweorðunge, 
ac sceal geomormod,     golde bereafod, 
oft nalles æne     elland tredan, 
3020
nu se herewisa     hleahtor alegde, 
gamen ond gleodream.     Forðon sceall gar wesan 
monig, morgenceald,     mundum bewunden, 
hæfen on handa,     nalles hearpan sweg 
wigend weccean,     ac se wonna hrefn 
3025
fus ofer fægum     fela reordian, 
earne secgan     hu him æt æte speow, 
þenden he wið wulf     wæl reafode." 
Swa se secg hwata     secggende wæs 
laðra spella;     he ne leag fela 
3030
wyrda ne worda.     Weorod eall aras; 
eodon unbliðe     under Earnanæs, 
wollenteare     wundur sceawian. 
Fundon ða on sande     sawulleasne 
hlimbed healdan     þone þe him hringas geaf 
3035
ærran mælum;     þa wæs endedæg 
godum gegongen,     þæt se guðcyning, 
Wedra þeoden,     wundordeaðe swealt. 
ær hi þær gesegan     syllicran wiht, 
wyrm on wonge     wiðerræhtes þær 
3040
laðne licgean;     wæs se legdraca 
grimlic, gryrefah,     gledum beswæled. 
Se wæs fiftiges     fotgemearces 
lang on legere,     lyftwynne heold 
nihtes hwilum,     nyðer eft gewat 
3045
dennes niosian;     wæs ða deaðe fæst, 
hæfde eorðscrafa     ende genyttod. 
Him big stodan     bunan ond orcas, 
discas lagon     ond dyre swyrd, 
omige, þurhetone,     swa hie wið eorðan fæðm 
3050
þusend wintra     þær eardodon. 
þonne wæs þæt yrfe,     eacencræftig, 
iumonna gold     galdre bewunden, 
þæt ðam hringsele     hrinan ne moste 
gumena ænig,     nefne god sylfa, 
3055
sigora soðcyning,     sealde þam ðe he wolde 
(he is manna gehyld)     hord openian, 
efne swa hwylcum manna     swa him gemet ðuhte. 
þa wæs gesyne     þæt se sið ne ðah 
þam ðe unrihte     inne gehydde 
3060
wræte under wealle.     Weard ær ofsloh 
feara sumne;     þa sio fæhð gewearð 
gewrecen wraðlice.     Wundur hwar þonne 
eorl ellenrof     ende gefere 
lifgesceafta,     þonne leng ne mæg 
3065
mon mid his magum     meduseld buan. 
Swa wæs Biowulfe,     þa he biorges weard 
sohte, searoniðas;     seolfa ne cuðe 
þurh hwæt his worulde gedal     weorðan sceolde. 
Swa hit oð domes dæg     diope benemdon 
3070
þeodnas mære,     þa ðæt þær dydon, 
þæt se secg wære     synnum scildig, 
hergum geheaðerod,     hellbendum fæst, 
wommum gewitnad,     se ðone wong strude, 
næs he goldhwæte     gearwor hæfde 
3075
agendes est     ær gesceawod. 
Wiglaf maðelode,     Wihstanes sunu: 
"Oft sceall eorl monig     anes willan 
wræc adreogan,     swa us geworden is. 
Ne meahton we gelæran     leofne þeoden, 
3080
rices hyrde,     ræd ænigne, 
þæt he ne grette     goldweard þone, 
lete hyne licgean     þær he longe wæs, 
wicum wunian     oð woruldende; 
heold on heahgesceap.     Hord ys gesceawod, 
3085
grimme gegongen;     wæs þæt gifeðe to swið 
þe ðone þeodcyning     þyder ontyhte. 
Ic wæs þær inne     ond þæt eall geondseh, 
recedes geatwa,     þa me gerymed wæs, 
nealles swæslice     sið alyfed 
3090
inn under eorðweall.     Ic on ofoste gefeng 
micle mid mundum     mægenbyrðenne 
hordgestreona,     hider ut ætbær 
cyninge minum.     Cwico wæs þa gena, 
wis ond gewittig;     worn eall gespræc 
3095
gomol on gehðo     ond eowic gretan het, 
bæd þæt ge geworhton     æfter wines dædum 
in bælstede     beorh þone hean, 
micelne ond mærne,     swa he manna wæs 
wigend weorðfullost     wide geond eorðan, 
3100
þenden he burhwelan     brucan moste. 
Uton nu efstan     oðre siðe, 
seon ond secean     searogimma geþræc, 
wundur under wealle;     ic eow wisige, 
þæt ge genoge     neon sceawiað 
3105
beagas ond brad gold.     Sie sio bær gearo, 
ædre geæfned,     þonne we ut cymen, 
ond þonne geferian     frean userne, 
leofne mannan,     þær he longe sceal 
on ðæs waldendes     wære geþolian." 
3110
Het ða gebeodan     byre Wihstanes, 
hæle hildedior,     hæleða monegum, 
boldagendra,     þæt hie bælwudu 
feorran feredon,     folcagende, 
godum togenes:     "Nu sceal gled fretan, 
3115
weaxan wonna leg     wigena strengel, 
þone ðe oft gebad     isernscure, 
þonne stræla storm     strengum gebæded 
scoc ofer scildweall,     sceft nytte heold, 
feðergearwum fus     flane fulleode." 
3120
Huru se snotra     sunu Wihstanes 
acigde of corðre     cyninges þegnas 
syfone tosomne,     þa selestan, 
eode eahta sum     under inwithrof 
hilderinca;     sum on handa bær 
3125
æledleoman,     se ðe on orde geong. 
Næs ða on hlytme     hwa þæt hord strude, 
syððan orwearde     ænigne dæl 
secgas gesegon     on sele wunian, 
læne licgan;     lyt ænig mearn 
3130
þæt hi ofostlice     ut geferedon 
dyre maðmas.     Dracan ec scufun, 
wyrm ofer weallclif,     leton weg niman, 
flod fæðmian     frætwa hyrde. 
þa wæs wunden gold     on wæn hladen, 
3135
æghwæs unrim,     æþeling boren, 
har hilderinc     to Hronesnæsse. 
Him ða gegiredan     Geata leode 
ad on eorðan     unwaclicne, 
helmum behongen,     hildebordum, 
3140
beorhtum byrnum,     swa he bena wæs; 
alegdon ða tomiddes     mærne þeoden 
hæleð hiofende,     hlaford leofne. 
Ongunnon þa on beorge     bælfyra mæst 
wigend weccan;     wudurec astah, 
3145
sweart ofer swioðole,     swogende leg 
wope bewunden     (windblond gelæg), 
oðþæt he ða banhus     gebrocen hæfde, 
hat on hreðre.     Higum unrote 
modceare mændon,     mondryhtnes cwealm; 
3150
swylce giomorgyd     Geatisc meowle 
    bundenheorde 
song sorgcearig     swiðe geneahhe 
þæt hio hyre heofungdagas     hearde ondrede, 
wælfylla worn,     werudes egesan, 
3155
hynðo ond hæftnyd.     Heofon rece swealg. 
Geworhton ða     Wedra leode 
hleo on hoe,     se wæs heah ond brad, 
wægliðendum     wide gesyne, 
ond betimbredon     on tyn dagum 
3160
beadurofes becn,     bronda lafe 
wealle beworhton,     swa hyt weorðlicost 
foresnotre men     findan mihton. 
Hi on beorg dydon     beg ond siglu, 
eall swylce hyrsta,     swylce on horde ær 
3165
niðhedige men     genumen hæfdon, 
forleton eorla gestreon     eorðan healdan, 
gold on greote,     þær hit nu gen lifað 
eldum swa unnyt     swa hit æror wæs. 
þa ymbe hlæw riodan     hildediore, 
3170
æþelinga bearn,     ealra twelfe, 
woldon ceare cwiðan     ond kyning mænan, 
wordgyd wrecan     ond ymb wer sprecan; 
eahtodan eorlscipe     ond his ellenweorc 
duguðum demdon,     swa hit gedefe bið 
3175
þæt mon his winedryhten     wordum herge, 
ferhðum freoge,     þonne he forð scile 
of lichaman     læded weorðan. 
Swa begnornodon     Geata leode 
hlafordes hryre,     heorðgeneatas, 
3180
cwædon þæt he wære     wyruldcyninga 
manna mildust     ond monðwærust, 
leodum liðost     ond lofgeornost. 
lig;rust, 
leodum liðost     ond lofgeornost.